Hostomelgo gudua

Hostomelgo gudua
Ukrainako inbasioa (2022)
Hostomelgo guduaren egoera, martxoaren 4ko borroken ostean. Irudian, errusiar galera humano eta materialak ikus daitezke.
Data	2022ko otsailak 25 – apirilak 1
Lekua	Hostomel, Kiev Oblasta (Ukraina)
Koordenatuak	50°35′21″N 30°15′30″E / 50.5892°N 30.2583°E / 50.5892; 30.2583
Egoera	Ukrainak irabazi Errusiar indarrek Hostomel bereganatzen dute martxoaren 5ean.[1] Borrokak dirau hiri-aldirietan. Errusiar indarrak Antonov Aireportutik erretiratzen dira martxoaren 29an, bai eta Hostomeletik apirilaren 1ean. Ukrainiar indarrek hiri-kontrola bereganatzen dute.
Gudulariak
Errusia  Ukraina  Kieveko oblasta
Buruzagiak
Andrei Sukhovetski † Valeri Txybineyev † Mamuka Mamulaxvili[2]
Indarra
Errusiako Indar Armatuak Errusiako Lurreko Indarrak Arma Konbinatuen 41. Armada Errusiako Indar Aerogarraiatuak Guardiako Aire Erasoko 31. Brigada[3] Errusiako Aire Indarrak Errusiako Guardia Nazionala Kadyrovtsyak[4][5] Ukrainako Indar Armatuak Ukrainako Lurreko Indarrak Georgiako Legioa Ukrainako Aire Erasoko Indarrak Operazio Berezietako Indarrak Spetsnazen 3. Erregimentua[3] Lurralde Defentsako Indarrak Ukrainako Guardia Nazionala Ukrainako Segurtasun Zerbitzua Alpha Taldea HUR MOU[3] Boluntario zibilak[3]

Hostomelgo gudua Hostomel herriaren kontrola lortzeko Errusiako eta Ukrainako Indar Armatuen artean hasitako gudua izan zen, 2022ko Ukrainako inbasioaren parte den Kieveko erasoaldiaren testuinguruan. Errusiako Indarrek Hostomel, Butxa eta Irpin hirien kontrola lortzea bilatzen zuten, Ukrainako hiriburu den Kiev hiria mendebaldetik inguratu eta, ondorioz, setiatzeko.^[6][7] Kieveko erasoaldiaren intentsitatea zela eta, Kie Oblasteko Estatuko Administrazioak Hostomel izendatu zuen –Irpin, Butxa, M06 autobidea eta Vyxhorod-ekin batera– Kiev Oblasteko tokirik arriskutsuena.^[8]

Aurrekariak

2022ko otsailaren 24an, Errusiako Indar Aerogarraiatuak helikopteroen bidez iritsi eta Ukrainako Indarrei aurre egin zieten, hiritik gertu kokaturiko Hostomelgo Aireportua kontrolatzeko helburuarekin, guduari hasiera emanez. Ukrainako Indarrek, hasieran, aireportutik kanporatu zituzten Errusiar tropak; baina, laster, Errusiako errefortzuek kontraeraso bat hasi zuten.

Otsailaren 25ean, Errusiako Indarrek Hostomelgo Aireportua ukrainarren eskuetatik kentzea lortu zuten. Ondorioz, gudua aireportutik inguruko herrira aldatu zen, Errusiako Indarrek Hostomelen hanka-sartze bat sortzen hasi eta aurrera egiten hasi zirenean.^[9][10]

Gudua

2022ko otsailak 25–28

Aireportuko guduaren ostean, ukrainar eta errusiar indarrak elkarri aurre egiten hasi ziren, Hostomelen zein honen inguruan.^[10] Sare sozialetan argitaratutako bideoetan, Errusiaren tanke-zutabe bat, erretzen, ikus zitekeen herriaren kanpoaldean, bai eta Ukrainako Mi-24 helikopteroek misilak jaurtitzen, Errusiako posizioak ziren bizitegi batetan.^[9]Kadyrovtsyak, orduan, herriaren kanpoaldera edo aireportura joan zirela jakinarazi zen, Volodymyr Zelensky, Ukrainako Presidentea, hiltzeko prestaketan. Ukrainako Segurtasun-Zerbitzuak jakinarazi zuenez, kadyrovtsy-konboiak 250 ibilgailu baino gehiago eta "Txetxeniako Errepublikako borrokalari onenetariko" 1,500 soldadu baino gehiagok osatzen zuten. Ukrainako inteligentziak adierazi zuenez, inbasioaren aurka dauden FSBko elementuetatik jaso zituzten informazio horiek.^[4][5]

2022ko otsailaren 26an, aurreko informazio-txostenari jarraituz, ukrainar indarrek Zelensky Presidentea hiltzeaz arduratuko zen txetxeniar eraso-talde bat atzeman eta suntsitu zuten. Beste nonbait, Ukrainako UAVek txetxeniar borrokalariak biltzen ari ziren Hostomel inguruko bi kokagune aurkitu zituzten; hala, Ukrainako Guardia Nazionalak eta Alpha Taldeak kokagune horiei eraso egin zieten gero, prozesuan, Errusiaren ibilgailu blindatuen konboi bat suntsituz ere. Ukrainako funtzionarioen arabera, Magomed Tuxayev, txetxeniar jenerala eta Errusiako Guardia Nazionaleko 141. Erregimentu Motorizatuko burua, hil zen erasoan.^{[4][5][11][12][13]} Ukrainako Indarrek, gainera, jakinarazi zuten eraso hauen ondoriozko kadyrovtsyen biktima-kopurua handia izan zela.^[4][5]

2022ko martxoak 1–5

Hostomelgo bizilagunak, Errusiako Indarren etengabeko bonbardaketa eta aire-erasoen ondorioz, ur-, janari-, elektrizitate- eta sendagai-hornidura gabe geratu ziren. Etengabeko bonbardaketak, gainera, galarazi zuen ere bizilagunek laguntza humanitarioa jasotzea, bai eta herritik ateratzea edota kaletik gorpuak kentzea. Kadyrovtsyak Hostomelgo Aireportutik gertuago ari zirela jakinarazi zen ere, bai eta bizilagunei lapurtzen ari zitzaizkiela, soldadu errusiarrak Hostomel barruan aurrera egiten ari ziren bitartean. Lekukoen arabera, Errusiako soldaduek anbulantzia bati tiro egin zioten egun hartan.^[14]

Martxoaren 3an, ukrainar indarrek eta errusiar indarrek hiri-borrokan hasi ziren, hiri barruan.^[15][16] Ukrainako Defentsa Ministerioko Inteligentzia Zuzendaritza Nagusiak –GUR MO– jakinarazi zuenez, haien agindupeko eta tokiko erresistentziaren menpeko indar bereziek hogei BMD errusiar suntsitu zituzten Hostomelen –BMD-3 eta/edo BMD-4ak–. Horietatik guztietatik hamar arratsaldeko 18:30etan suntsitu zituzten, herriko beira-fabrikatik gertu.^{[17][18][19][20][21]} Errusiako Indarrak, azkenean, herritik uxatu zituzten egun hartan. Sare sozialetan argitaratutako bideo batean hiriaren guduaren ondorioak ikus zitezkeen, non errusiar ibilgailu suntsituak eta abandonatuak zein hildako soldadu errusiarrak kaleetan zehar ikus zitezkeen.^[15][16] Ukrainako frankotiratzaile batek Andrei Sukhovetski maior jenerala hil zuen, Hostomelen edo Hostomelgo Aireportuan. Inbasioan zehar, gainera, Arma Konbinatuen 41. Armadako komandanteordearen funtzioa betetzen zuen Sukhovetskik.^[22][23]

Martxoaren 4an, ukrainar indarrek bigarren aldiz egin zuten errusiar indarren kontra hiri-kaleetan, beste BMD bat suntsitu eta errusiar indarrak BM-21 Grad kamioietako koheteekin bonbardatuz.^[24] Hostomelgo beste leku batean, ukrainar soldaduek kadyrovtsy-unitate bat garaitu zuten, lehen hauek armak, ekipoak eta ibilgailu blindatua lapurtuz.^[25] Ukrainako Indarrek, geroago, Errusiako Indarren eskutik Hostomelen kontrola berreskuratu zutela jakinarazi zen ere. Ukrainako inteligentziak jakinarazi zuenez, Errusiaren Guardiako Aire Erasoko 31. Brigadak, gutxienez, 50 hildako jasan zituen Hostomeleko guduan zehar; halaber, GUR MOren menpeko indar bereziek, Helburu Bereziko 3. Erregimentuak zein tokiko erresistentzia borrokalariek guduan parte hartu zutela jakinarazi zuten ere. Errusiak porrota jasotako borroketatik, errusiar armak, ekipoak, langileak eta dokumentu pertsonalak atzematen zituzten Ukrainako Armadak, erabil zitezkeen armak tokiko erresistentziari birbanatzeko. GUR MOk jakinarazi zuenez, hildako soldadu errusiarrek ez zuren identifikazio-agiririk; izan ere, beren gainean txertaketa-ziurtagiriak eta liburu mediko hutsak zituzten soilik.^[3] Egun berean, ordea, Ukrainako Indarrek jakinarazi zuten Valeri Txybinieiev maior ukrainarra hil zutela Hostomelgo Aireportutik gertu;^[3][26] ustez, Guardiako Aire Erasoko 31. Brigadako kideen esku–. Soldadu hauek, geroago, Hostomelera itzuli eta, bertan, egoitza-konplexu bat okupatu zuten, 40 biztanle edo gehiago bahitu modura hartuz.^[27][28][29]

Ruslan Vinitxenko kazetariak bere esperientzia, Errusiako Indarren sei eguneko gatibutasunean, zehaztu zuen, gatibu egon zenean etxebizitza eraikin baten sotoan. Haren arabera, soldadu errusiarrek 60 pertsona bildu zituzten –bere burua barne– sotoan; era berean, antzeko ekintzak egin ziren beste 90 pertsonekin, ondoko apartamentu-multzo batean. Bahitu ostean, telefonoak konfiskatu eta suntsitu zituzten, euren apartamentuak arpilatu zituzten eta gerraren egoerari buruzko informazio faltsua zabaldu zuten; hala nola, Errusiako Indarrek Kiev zein Odesa hiriak bereganatu zituztela. Bizilagunei sototik irteteko aukera bi zituzten soilik; erretzea edo ura biltzea. Martxoaren 10ean, bere ihesaldiaren egunean, Vinitxenkok adierazi zuen Errusiako soldaduek jakinarazi zutela bizilagunak biltzen ari zirela, hauek Bielorrusiara bidaltzeko. Gainontzeko bizilagunak berarekin ihes egiteko konbentzitzen saiatu zen, baina larriegi zeuden alde egiteko. Vinitxenkok bere neska-laguna hartu eta herritik ihes egin zuen, bertatik pasatzen zen motorista batek jaso ondoren. Hiru soldadu errusiarrek zer egiten ari ziren ikusi zuten, baina ez zuten hura geldiarazteko saiakerarik egin.^[30]

Martxoaren 5ean, Errusiako Indarrek Hostomel bereganatzea lortu zuten; jarraian, besteak beste, zibilen ebakuatzea erabat eragozten hasi ziren.^[31][32][33]

Ukrainaren kontraerasoa (2022ko martxoa)

Martxoaren 7an, Hostomelgo alkatea, Juri Pylypko, beste hainbat boluntariorekin batera, errusiar tropen eskutan hil zen, bizilagunei janaria eta sendagaiak banatzen zituzten bitartean.^[34] Bere gorpua, informazioaren arabera, booby trap bihurtu omen zuten errusiar indarrek. Hala ere, bertako apaiza bere gorpua hartzera etorri zenean, soldadu errusiar jator batek apaiza hurbiltzeari utzi zion, tranpa desarmatu eta alkatearen gorpua eskorga batean kargatzen lagundu zuen, bertatik urruntzeko. Juri, azkenean, bertako elizaren ondoan lurperatu zuten, ohoreekin.^[35] Egunean zehar, ukrainar indarrek Hostomelg zati batzuk berreskuratu zituzten. Errusiako Indarrek, honi erantzunez, bi batailoi talde taktiko zabaldu zituzten Hostomelerantz, erasorako prestaketetan.^[36]

Martxoaren 8an, Ukrainako Indarrek Errusiaren gau-erasoaldi bat uxatu zuten, Hostomelen. Ukrainako Indarrek eskala handiko ebakuazioa eta laguntza humanitarioa banatzeko prestatzen ari ziren orduan, Hostomelgo bizilagunentzat.^[37] Biharamunean, ukrainar indarrek eskala-handiko ebakuazio bat egin zuten Kiev Oblast osoan zehar, Hostomelen barne; ondorioz, Oblast osoan 20,000 bat zibil ebakuatzea lortu zuten. Era berean, ebakuazioak hurrengo egunean jarraitu zuen ere.^[38]

Martxoaren 11n, bizilagunek jakinarazi zuten Errusiako Indarrek Hostomelen zatirik handiena kontrolatzen zutela, eta oso zaila egiten zitzaiela herritik ateratzea edo laguntza humanitarioa jasotzea. Errusiako ekipamendu militarra hirigunera eta bizitegi-guneen ingurura mugitu ziren, eta Errusiako Indarrek hornigaiak helikopteroen bidez jasotzen zituzten bitartean. Lekukoek, gainera, kadyrovtsyak Hostomel inguruan arrazoirik gabe zibilak exekutatzen ari zirela jakinarazi zuten.^[39] Hala ere, autobus-bidezko ebakuazioek, hurrengo eugnean, martxoaren 12an, jarraitu ahal izan zuten.^[40]

Martxoaren 13an, ukrainar indarrek Errusiako Indarrei eraso egin zieten Hostomel inguruko ibai bat zeharkatzen saiatzen ari zirela, pontoi-zubi bat erabiliz. Erasoan, zubia zein Errusiako hainbat ibilgailu suntsitu zituzten ukrainarrek.^[41][42]

Martxoaren 14an, Ramzan Kadyrov-ek, Txetxeniako Errepublikako Buruak, Hostomelen sartu zela esan zuen. Informazio hau ezin izan zen egiaztatu iragarpenaren unean; halere, zalantzak sortu ziren bere iragarpena Errusiako estatu-hedabideek igortzen zutelako. Oleksi Arestovytx-ek, Presidentearen kontseilariak, ere zalantzan jarri zuen Kadyroven aldarrikapena, iragarpenaren aurreko egunean Groznyn ikusi zuelako hau.^[43] Egunean zehar, bi ebakuazio zibil egin zituzten Hostomelen; hamar autobusez osatutako lehen zutabeak arrakastaz ebakuatu zituen amak, haurrak, adinekoak eta ezinduak. Hala ere, lau autobusez osatutako bigarren konboia errusiar morteroek sua jaso zuten; erasoan, emakume bat hil zen eta beste bi gizon zauritu ziren.^[44][45]

Martxoaren 16an, ukrainar indarrek kontraeraso bat hasi zuten Errusiako Indarren aurka, Kiev inguruan –Hostomel barne–. Andri Nebitov-en arabera, Kiev eskualdeko poliziaburua, Ukrainako Indarrek Errusiako posizioak hautsi ahal izan zituzten artilleria-erasoak egin ostean. Gainera, kontraeraso horrek Kiev erasotzeko Errusiako indarren plana eten zuela esan zuen ere.^[46][47]

Errusiako Indarren erretiratzea (2022ko apirila)

Apirilaren 1ean, Oleksandr Pavlyuk-ek, Kieveko Eskualdeko Administrazio Militarreko buruak, Errusiako Indarrek Hostomel utzi zutela esan zuen.^[48] Apirilaren 2rako, gainera, Kiev Oblast osoa –non Hostomel dagoen kokaturik– Errusiako militarrez libre deklaratu zuen Ukrainako Defentsa Ministerioak, errusiar tropek eremua utzi ostean.^[49]

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q111366886