Mandaperrexil

Mandaperrexil
Irudi gehiago
Iraute egoera

Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaApiales
FamiliaApiaceae
LeinuaScandiceae
GeneroaDaucus
Espeziea Daucus carota
L.
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakwild carrot (en) Itzuli
Genomaren kokapenaplants.ensembl.org…

Daucus carota edo mandaperrexila Apiaceae familiako landare biurterokoa da. Bere barietate etxekotua azenarioa da. Barazki luze, haritsu eta laranja kolorekoa da.[1]

Lore gainean zimitz laranja bat

Landarea Afganistandik datoz, baina Mediterraneo arroan Kristo aurretik bi mila urte inguruan ere lantzen zuten. Arabiarrek kuminoa eta oliba olioa botatzen zioten, eta gaur egun ere hala egiten jarraitzen dute Magrebeko herrialdeetan.

Zimitz marraduna intsektu arrunta gure mendietan mandaperrexiletan ikusi ahal da batik bat. Orokoerrean Asterazeoen eta apiazoen infloreszentzietan taldeka aurkitu ohi dira, horien izerdiaz elikatuz.[1] Emeak hostoen behealdean paketeetan jartzen ditu arrautzak. Larbak ateratzen direnean amak denbora labur batez zaintzen ditu. Dituen kolore aposematiko berezi horiek zapore nazkagarria duela jakinarazten diote balizko harrapariar, marigorringoek, liztor eta espezie ugarik bezala.

Erreferentziak

  1. a b «Zimitza, mamorro zapal hori» Euskara eta natura, paisaiaren bi alderdi 2009-07-13 (Noiz kontsultatua: 2019-08-02).

Ikus, gainera

Kanpo estekak

  • Azenarioa. Bizi baratza, Landarepedia
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q30056
  • Commonscat Multimedia: Daucus carota / Q30056
  • Wikispecies Espezieak: Daucus carota

  • Identifikadoreak
  • NKC: ph163060
  • Datu taxonomikoak
  • African Plant DB: 27247
  • BioLib: 40371
  • Catalogue of Life: 417909
  • Dyntaxa: 219664
  • EOL: 581785
  • Fl. China: 200015518
  • GBIF: 3034742
  • GRIN: https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=300172
  • OBIS: 1491600
  • IPNI: 841063-1
  • ITIS: 29477
  • UICN: 172210
  • NCBI: 4039
  • PlantList: kew-2757936
  • W3TROPICOS: 1701516
  • USDA Plants: DACA6
  • VASCAN: 2571
  • uBio: 456793
  • Medikuntzako identifikadoreak
  • MeSH: D018552
  • Wd Datuak: Q30056
  • Commonscat Multimedia: Daucus carota / Q30056
  • Wikispecies Espezieak: Daucus carota
  • i
  • e
  • a
Usain-belarrak
Albaka • Apio • Apoperrexil • Astaizpiliku • Baratxuri • Ereinotz • Erromero • Ezkai • Labanda • Mandaperrexila • Mendaro • Mihilu • Oregano • Perrexil • Porru • Salbia sendakari • Sarpoil • Tipula • Tipulatx • Tipuleta • Tipulin • Zainzuri
Espeziak
Ailorbe • Aingeru-belar landatu • Alpinia • Anis • Azafrai • Azitrai • Banilla • Binagrera • Errefau min • Erregaliz • Ezamihilu • Garraiska • Iltze • Intxaur muskatu • Ipuru • Isipu-belar • Jengibre • Kanela • Kardamomo • Kartamo • Kumino • Kurkuma • Legeltxor • Malba • Martorri • Menda • Mendafin • Mendi-apio • Mirra • Mirto • Mitxoleta • Piperbeltz • Pipermin • Piperrauts • Sesamo • Tamarindo • Txikoria-belar • Txarpoil • Txinatar anis • Usagari • Ziape • Ziape beltz • Zumake
Espezia-nahasketa
Adobo • Baharat • Berbere • Cajun • Curry • Dukkah • Garam masala • Mitmita • Panch phoron • Ras el hanout • Shichimi • Tabil • Za'atar
Ongailuak
Gomashio • Harissa • Karashi • Tabasko • Tahini • Worcestershire saltsa • Wasabi • Ziape