Tutankamon

Tutankamon

Irudi gehiago
Faraoi

K.a. 1332 - K.a. 1323
Smenkhkare (en) Itzuli, Neferneferuaten (en) Itzuli - Ay →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakTutankhaten
JaiotzaTell al-Amarna, c.K.a. 1341
HerrialdeaEgiptoko Inperio Berria
Bizilekuaezezaguna
HeriotzaMenfis, c.K.a. 1323 (17/18 urte)
Hobiratze lekuaKV62
Heriotza moduaberezko heriotza: malaria
Familia
AitaAkenaton
AmaThe Younger Lady
Ezkontidea(k)Ankesenamon
Seme-alabak
ikusi
  • 317a mummy (en) Itzuli
    317b mummy (en) Itzuli
Anai-arrebak
ikusi
  • Ankesenpaaton-Tasherit
    Meritaton-Tasherit
    Meketaton
    Ankesenamon
    Neferneferuaten Tasherit (en) Itzuli
    Neferneferura
    Setepenra
    Meritaton
LeinuaEgiptoko XVIII. dinastia
Hezkuntza
HizkuntzakMiddle Egyptian (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakagintaria

Tutankamon[1] (K.a. 1346K.a. 1327) Egiptoko faraoi bat izan zen, XIX. dinastiaren barnean. Inperioaren hiriburua Tebasera bueltatu zuen. 20 urterekin hil zen, erregetzan 9 urte egon eta gero. Bere hilobia 1922an aurkitu zuten Erregeen Haranean. Historiako aurkikuntzarik garrantzitsuenetarikoa izan zen.

Biografia eta genealogia

Akenaton edo Amenhotep IV.a errege handiaren suhia eta, segur aski, haren ondorengoa izan zen Smenkeren anaia zen. K.a. 1361. urtean aginpidera heldu zen baina bederatzi urte besterik ez zituenez Ay ministroaren eta Inperioko gudarosteko buru zen Horemheb buruzagiaren esku utzi zuen aginpidea. Hauek Amon jainkoaren eta honen hilobiaren aldeko gurtza, Akenatonek Aton eguzki-diskoaren gurtza ezarri eta Amonena debekaturik, berriro indarrean jarri zuten. Kontseilarien aholkuei jarraituz, bere jatorrizko izena zuen Tutankatonen ordez Tutankamon izen berria (Amon jainkoaren irudi bizia) hartu zuen.

Tell al-Amarnako hiria utzi eta Menfis administrazio hiriburura joan zen bizitzera. Aldarrikatu zuen dekretu baten bidez Tebasko erlijio agintarien eskura itzuli ziren beren tenplu eta eskubideak. K.a. 1352. urtean ustekabean hil zen ondorengorik utzi gabe. Ay ministroak bete zuen hark utzitako lekua eta Aton jainkoaren gurtza sendotu zuen berriro ere. Tutankamonen agintaldia laburra izan zen arren, Egiptoko faraoirik ospetsuena da, agian haren hilobia 1922. urtea arte aurkitu ez zutelako edota ondorengo faraoiek XVIII. dinastiako erregeen berriak ezabatzeko eman zuten aginduaren ondorioz, Tutankamoni buruzkoak ezezagun izan zirelako. 1922. urtean, Erregeen Haranean eginiko miaketa batean, Howard Carter buru zen ingeles arkeologo talde batek Tutankamonen hilobia eta zenbait gela aurkitu zituen, ordu arte inork ukitu gabeak. Hilobiaren barnean, faraoiaren momia eta hilkutxaren ondoan, arte lanez, harribitxiz eta urrezko gaiez hornituriko altxorra ere aurkitu zuen.

⛭
Zuhaitz genealogikoa
Amenofis III.a Akenaton 317a mummy
Tutankhamon
Tiy The Younger Lady 317b mummy

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
  1. EIMA: Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q12154
  • Commonscat Multimedia: Tutankhamun / Q12154

  • Identifikadoreak
  • WorldCat
  • VIAF: 2939164357922613250006
  • ISNI: 0000000099931817
  • BNE: XX1142430
  • BNF: 12008509v (data)
  • BNC: 000201404
  • GND: 118624792
  • LCCN: n79066005
  • NDL: 00621582
  • NKC: jn20030210005
  • BER: 000051770
  • SNAC: w6fx86s0
  • SUDOC: 028202171
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q12154
  • Commonscat Multimedia: Tutankhamun / Q12154