Androsace

Come leggere il tassoboxProgetto:Forme di vita/Come leggere il tassobox
Come leggere il tassobox
Androsace
Androsace villosa
Classificazione APG IV
DominioEukaryota
RegnoPlantae
(clade)Angiosperme
(clade)Mesangiosperme
(clade)Eudicotiledoni
(clade)Eudicotiledoni centrali
(clade)Superasteridi
OrdineEricales
FamigliaPrimulaceae
GenereAndrosace
L., 1753
Classificazione Cronquist
DominioEukaryota
RegnoPlantae
DivisioneMagnoliophyta
ClasseMagnoliopsida
OrdinePrimulales
FamigliaMyrsinaceae
GenereAndrosace
L., 1753
Specie

Androsace L., 1753 è un genere di piante della famiglia delle Primulaceae[1].

Descrizione

Formano spesso piccoli cespugli di 7-10 centimetri, molto ramificati, le foglie sono piccole e ovali, in alcune specie coperte di peluria bianca. I fiori sono singoli o a mazzetti, con 5 petali, di colore bianco o rosa.

Distribuzione e habitat

È un genere prevalentemente artico-alpino diffuso al disopra dei 1500 metri a partire dall'Himalaya (da dove ha avuto origine), e nelle montagne centrali dell'Asia, nel Caucaso, nelle montagne del centro-sud Europa (particolarmente nelle Alpi e nei Pirenei), fino all'America del Nord.

Tassonomia

Il genere comprende oltre 170 specie[1]:

Androsace adfinis
Androsace alpina
Androsace laggeri
Androsace obtusifolia
Androsace sarmentosa
Androsace villosa
  • Androsace adenocephala Hand.-Mazz.
  • Androsace adfinis Biroli
  • Androsace aflatunensis Ovcz.
  • Androsace aizoon Duby
  • Androsace akbaitalensis Derganc ex O.Fedtsch.
  • Androsace alaica Ovcz. & S.B.Astan.
  • Androsace alaschanica Maxim.
  • Androsace alaskana Coville & Standl. ex Hultén
  • Androsace albana Steven
  • Androsace albimontana D.Jord. & Jacquemoud
  • Androsace alchemilloides Franch.
  • Androsace alpina (L.) Lam.
  • Androsace americana Wendelbo
  • Androsace apus Franch. ex R.Knuth
  • Androsace × aretioides (Gaudin) Hegetschw.
  • Androsace argentea (C.F.Gaertn.) Lapeyr.
  • Androsace armeniaca Duby
  • Androsace artvinensis Sefalı & Yapar
  • Androsace axillaris (Franch.) Franch.
  • Androsace azizsancarii Sefalı
  • Androsace baltistanica Y.J.Nasir
  • Androsace beringensis (S.Kelso, Jurtzev & D.F.Murray) Cubey
  • Androsace bidentata K.Koch
  • Androsace bisulca Bureau & Franch.
  • Androsace brachystegia Hand.-Mazz.
  • Androsace brevis (Hegetschw.) Ces.
  • Androsace bryomorpha Lipsky
  • Androsace bungeana Schischk. & Bobrov
  • Androsace caduca Ovcz.
  • Androsace caespitosa Lehm. ex Spreng.
  • Androsace caucasica Sommier & Levier
  • Androsace cernuiflora Y.C.Yang & R.F.Huang
  • Androsace chaixii Gren.
  • Androsace chamaejasme Wulfen
  • Androsace chimingiana Y.Xu & G.Hao
  • Androsace ciliata DC.
  • Androsace ciliifolia Ludlow
  • Androsace coccinea Franch.
  • Androsace conservatorum (Björk) Giblin
  • Androsace constancei Wendelbo
  • Androsace coronata (G.Watt) Hand.-Mazz.
  • Androsace cortusifolia Nakai
  • Androsace croftii Watt
  • Androsace cuscutiformis Franch.
  • Androsace cuttingii C.E.C.Fisch.
  • Androsace cylindrica DC.
  • Androsace darvasica Ovcz.
  • Androsace dasyphylla Bunge
  • Androsace delavayi Franch.
  • Androsace delphinensis Dentant, Lavergne, F.C.Boucher & S.Ibanez
  • Androsace dielsiana R.Knuth
  • Androsace dissecta (Franch.) Franch.
  • Androsace duthieana R.Knuth
  • Androsace elatior Pax & K.Hoffm.
  • Androsace elongata L.
  • Androsace engleri R.Knuth
  • Androsace erecta Maxim.
  • Androsace eritrichioides Gand.
  • Androsace × escheri Brügger
  • Androsace euryantha Hand.-Mazz.
  • Androsace exscapa Maximova
  • Androsace fedtschenkoi Ovcz.
  • Androsace filiformis Retz.
  • Androsace flavescens Maxim.
  • Androsace foliosa Duby
  • Androsace forrestiana Hand.-Mazz.
  • Androsace gagnepainiana Hand.-Mazz.
  • Androsace geraniifolia Watt
  • Androsace globifera Duby
  • Androsace globiferoides (R.Knuth) Hand.-Mazz.
  • Androsace gmelinii (L.) Roem. & Schult.
  • Androsace gorodkovii Ovcz. & Karav.
  • Androsace graceae Forrest ex W.W.Sm.
  • Androsace gracilis Hand.-Mazz.
  • Androsace graminifolia C.E.C.Fisch.
  • Androsace halleri L.
  • Androsace handel-mazzettii Kress
  • Androsace harrissii Duthie
  • Androsace hausmannii Leyb.
  • Androsace hazarica R.R.Stewart ex Y.J.Nasir
  • Androsace hedreantha Griseb.
  • Androsace × heeri W.D.J.Koch
  • Androsace helvetica (L.) All.
  • Androsace hemisphaerica Ludlow
  • Androsace henryi Oliv.
  • Androsace hohxilensis R.F.Huang & S.K.Wu
  • Androsace hookeriana Klatt
  • Androsace × hybrida A.Kern.
  • Androsace idahoensis (Douglass M.Hend.) Cubey
  • Androsace incana Lam.
  • Androsace integra (Maxim.) Hand.-Mazz.
  • Androsace intermedia Ledeb.
  • Androsace jacquemontii Duby
  • Androsace khokhrjakovii Mazurenko
  • Androsace khumbuensis Dentant
  • Androsace komovensis Schönsw. & Schneew.
  • Androsace kouytchensis Bonati
  • Androsace kuczerovii Knjaz.
  • Androsace kuvajevii Mazurenko
  • Androsace lactea L.
  • Androsace lactiflora Fisch. ex Willd.
  • Androsace laevigata (A.Gray) Wendelbo
  • Androsace laggeri A.Huet
  • Androsace lanuginosa Wall.
  • Androsace laxa C.M.Hu & Y.C.Yang
  • Androsace lehmanniana Spreng.
  • Androsace lehmannii Wall. ex Duby
  • Androsace limprichtii Pax & K.Hoffm.
  • Androsace longifolia Turcz.
  • Androsace lowariensis Y.J.Nasir
  • Androsace ludlowiana Hand.-Mazz.
  • Androsace mairei H.Lév.
  • Androsace mariae Kanitz
  • Androsace × marpensis G.F.Sm.
  • Androsace mathildae Levier
  • Androsace maxima L.
  • Androsace medifissa Y.L.Chen & Y.C.Yang
  • Androsace minor (Hand.-Mazz.) C.M.Hu & Y.C.Yang
  • Androsace mirabilis Franch.
  • Androsace mollis Hand.-Mazz.
  • Androsace montana (A.Gray) Wendelbo
  • Androsace mucronifolia Watt
  • Androsace multiscapa Duby
  • Androsace muscoidea Duby
  • Androsace nivalis (Lindl.) Wendelbo
  • Androsace nortonii Ludlow
  • Androsace obtusifolia All.
  • Androsace occidentalis Pursh
  • Androsace ochotensis Roem. & Schult.
  • Androsace ojhorensis Y.J.Nasir
  • Androsace ovalifolia Y.C.Yang
  • Androsace ovczinnikovii Schischk. & Bobrov
  • Androsace pavlovskii Ovcz.
  • Androsace paxiana R.Knuth
  • Androsace × pedemontana Rchb.
  • Androsace phaeoblephara Hand.-Mazz.
  • Androsace podlechii Wendelbo
  • Androsace poissonii R.Knuth
  • Androsace pomeiensis C.M.Hu & Y.C.Yang
  • Androsace pubescens DC.
  • Androsace pyrenaica Lam.
  • Androsace rhizomatosa Hand.-Mazz.
  • Androsace rigida Hand.-Mazz.
  • Androsace rioxana A.Segura
  • Androsace rockii W.E.Evans
  • Androsace rotundifolia Hardw.
  • Androsace runcinata Hand.-Mazz.
  • Androsace russellii Y.J.Nasir
  • Androsace sajanensis Stepanov
  • Androsace salasii Kurtz
  • Androsace sarmentosa Wall.
  • Androsace saussurei Dentant, Lavergne, F.C.Boucher & S.Ibanez
  • Androsace selago Hook.f. & Thomson ex Klatt
  • Androsace sempervivoides Jacquem. ex Duby
  • Androsace septentrionalis L.
  • Androsace sericea Ovcz.
  • Androsace similis Craib
  • Androsace spinulifera (Franch.) R.Knuth
  • Androsace squarrosula Maxim.
  • Androsace staintonii Y.J.Nasir
  • Androsace stenophylla (Petitm.) Hand.-Mazz.
  • Androsace strigillosa Franch.
  • Androsace sublanata Hand.-Mazz.
  • Androsace tanggulashanensis Y.C.Yang & R.F.Huang
  • Androsace tapete Maxim.
  • Androsace tibetica R.Knuth
  • Androsace tribracteata R.F.Huang
  • Androsace triflora Adams
  • Androsace umbellata (Lour.) Merr.
  • Androsace vegae R.Knuth
  • Androsace vesulensis Dentant, Lavergne, F.C.Boucher & S.Ibanez
  • Androsace villosa L.
  • Androsace vitaliana (L.) Lapeyr.
  • Androsace wardii W.W.Sm.
  • Androsace wilsoniana Hand.-Mazz.
  • Androsace wulfeniana (Sieber ex W.D.J.Koch) Rchb.
  • Androsace yargongensis Petitm.
  • Androsace zambalensis (Petitm.) Hand.-Mazz.
  • Androsace zayulensis Hand.-Mazz.

Recenti studi molecolari indicano che i generi Douglasia (presente nell'estremità orientale della Siberia e nella parte occidentale del Nord America, Pomatosace (endemismo himalayano) e Vitaliana (endemismo europeo) appartengono alle Androsace.[2][3]

Studi filogenetici hanno inoltre dimostrato che il progenitore dell'Androsace comparve 35 milioni di anni fa e si trattava probabilmente di una specie annuale.[4] L'evoluzione verso l'attuale più densa morfologia che forma dei cuscini fioriti, ebbe luogo indipendentemente in Asia e in Europa.[4]

Note

  1. ^ a b (EN) Androsace, su Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew. URL consultato l'11 ottobre 2023.
  2. ^ (EN) Gerald M. Schneeweiss, Peter Schönswetter, Sylvia Kelso & Harald Niklfeld, Complex biogeographic patterns in Androsace (Primulaceae) and related genera: evidence from phylogenetic analyses of nuclear internal transcribed spacer and plastid trnL-F sequences (PDF), in Systematic Biology, vol. 53, n. 6, 2004, pp. 856–876, DOI:10.1080/10635150490522566, JSTOR 4135374, PMID 15764556. URL consultato il 21 giugno 2015 (archiviato dall'url originale il 9 agosto 2016).
  3. ^ (EN) Trift I., Anderberg A. A. and Källersjö M., The monophyly of Primula (Primulaceae) evaluated by analysis of sequences from the chloroplast gene rbcL, in Systematic Botany, 27(2), 2002., pp. 396-407.
  4. ^ a b (EN) Florian C. Boucher, Wilfried Thuiller, Cristina Roquet, Rolland Douzet, Serge Aubert, Nadir Alvarez & Sébastien Lavergne, Reconstructing the origins of high-alpine niches and cushion life form in the genus Androsace s.l. (Primulaceae), in Evolution, vol. 66, n. 4, 2012, pp. 1255–1268, DOI:10.1111/j.1558-5646.2011.01483.x.

Bibliografia

  • Anchisi E., Bernini A., Cartasegna N. e Polani F, Androsace d'Europa, Stradella, Gruppo naturalistico Oltrepò Pavese, 1991.

Altri progetti

Altri progetti

  • Wikimedia Commons
  • Wikispecies
  • Collabora a Wikimedia Commons Wikimedia Commons contiene immagini o altri file su Androsace
  • Collabora a Wikispecies Wikispecies contiene informazioni su Androsace
Controllo di autoritàJ9U (ENHE) 987007294858205171
  Portale Botanica: accedi alle voci di Wikipedia che trattano di botanica