Adenotomie

Esculaap Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
"geknipte" neusamandel

Adenotomie is de benaming voor het verwijderen van het adenoïd (beter bekend als "neusamandel"). De neusamandel wordt daarbij via de mond onder volledige narcose "geschraapt". Volledige verwijdering van de neusamandel is - in tegenstelling tot de keelamandelen - niet mogelijk omdat die is vergroeid met het omliggende weefsel. Doordat de neusamandel niet volledig kan worden verwijderd, groeit deze na een adenotomie soms gedeeltelijk terug. Tot terugkerende problemen leidt dat meestal niet.[1][2][3]

Als de neusamandel ontstoken raakt en ernstige klachten veroorzaakt zoals ademhalingsproblemen of een terugkerende middenoorontsteking, kan dat reden zijn om deze chirurgisch te verwijderen. Bij regelmatige verkoudheid en luchtweginfecties heeft de ingreep echter over het algemeen weinig tot geen zin. Onderzoek heeft aangetoond dat opereren dan niet tot betere resultaten leidt dan afwachten en dat de klachten uiteindelijk vanzelf verdwijnen.[4][5][6] Mede daarom is het nut van adenotomie, net als dat van tonsillectomie, al jaren omstreden.[7][8][9] Opvallend is ook dat in Nederland de operatie veel vaker wordt uitgevoerd dan in andere westerse landen.[4][5]

Het verwijderen van de neusamandel is een ingreep die vooral bij kinderen plaatsvindt. Daarnaast wordt bij een tonsillectomie ook standaard een adenotomie uitgevoerd (deze combinatie wordt een "adenotonsillectomie" genoemd). Dat is niet onomstreden omdat dat dan ook gebeurt bij een volledig gezonde neusamandel (en daarmee dan zelfs mogelijk in strijd is met de artseneed). Met het vorderen van de leeftijd raakt de neusamandel minder vaak ontstoken en als deze toch ontstoken raakt levert het niet genoeg klachten om de ingreep te rechtvaardigen.

Een adenotomie vindt meestal in dagbehandeling plaats; de patiënt mag - voorzien van pijnstillende medicatie - een paar uur na de operatie weer naar huis.

Zie ook

  • Tonsillectomie

Externe links

  • Adenotomie - Erasmus MC
  • 'Cultuuromslag bij besluit knippen amandelen' - Nu.nl
Bronnen, noten en/of referenties
  1. (en) Benzion Joshua, Gideon Bahar, Jaqueline Sulkes, Thomas Shpitzer, Eyal Raveh (1 oktober 2006). Adenoidectomy: Long-term Follow-Up. Otolaryngology–Head and Neck Surgery 135 (4): 576–580. ISSN: 0194-5998. DOI: 10.1016/j.otohns.2006.05.027. Gearchiveerd van origineel op 13 juli 2019.
  2. (en) Farrel J. Buchinsky, Morgan A. Lowry, Glenn Isaacson (1 november 2000). Do Adenoids Regrow After Excision?. Otolaryngology–Head and Neck Surgery 123 (5): 576–581. ISSN: 0194-5998. DOI: 10.1067/mhn.2000.110727. Gearchiveerd van origineel op 13 juli 2019.
  3. (en) So Young Kim, Woo-Hyun Lee, Chae-Seo Rhee, Chul Hee Lee, Jeong-Whun Kim (1 oktober 2013). Regrowth of the adenoids after coblation adenoidectomy: Cephalometric analysis. The Laryngoscope 123 (10): 2567–2572. ISSN: 1531-4995. DOI: 10.1002/lary.23984. Gearchiveerd van origineel op 3 september 2017.
  4. a b 'Cultuuromslag bij besluit knippen amandelen'. www.nu.nl. Gearchiveerd op 12 april 2017. Geraadpleegd op 11 april 2017.
  5. a b (en) M. T. A. van den Aardweg, C. W. B. Boonacker, M. M. Rovers, A. W. Hoes, A. G. M. Schilder (6 september 2011). Effectiveness of adenoidectomy in children with recurrent upper respiratory tract infections: open randomised controlled trial. BMJ 343: d5154. ISSN: 0959-8138. PMID 21896611. PMC PMC3167877. DOI: 10.1136/bmj.d5154. Gearchiveerd van origineel op 23 november 2021.
  6. (en) Britta Rynnel-Dagöö, Anders Ahlbom, Helge Schiratzki (1 maart 1978). Effects of Adenoidectomy: A Controlled Two-Year Follow-Up. Annals of Otology, Rhinology & Laryngology 87 (2): 272–278. ISSN: 0003-4894. DOI: 10.1177/000348947808700223.
  7. R. L. Witt (1 juni 1989). The tonsil and adenoid controversy. Delaware Medical Journal 61 (6): 289–294. ISSN: 0011-7781. PMID 2666179. Gearchiveerd van origineel op 7 november 2017.
  8. (28 juni 2016). Adenoidectomy: Background, History of the Procedure, Epidemiology. Gearchiveerd van origineel op 23 november 2021.
  9. C. D. Bluestone, G. A. Gates, J. L. Paradise, S. E. Stool (1 november 1988). Controversy over tubes and adenoidectomy. The Pediatric Infectious Disease Journal 7 (11 Suppl): S146–149. ISSN: 0891-3668. PMID 3064039. Gearchiveerd van origineel op 7 november 2017.