Toyota-oorlog

Toyota-oorlog
Onderdeel van het Tsjadisch-Libisch conflict
Libië en de bezette Aouzoustrook in donkergroen, het door GUNT-rebellen beheerste gebied in lichtgroen, de rest van Tsjaad onder controle van regeringstroepen wit.
Datum 2 januari – 11 september 1987
Locatie Tsjaad
Resultaat Beslissende Tsjadische overwinning
Strijdende partijen
Tsjaad (FANT)
FAP
Frankrijk
Libië
CDR
Leiders en commandanten
Hissène Habré
François Mitterrand
Moammar al-Qadhafi

De Toyota-oorlog[1][2] (Arabisch: حرب تويوتا Harb Tawayuwtaan) is de naam die vaak gegeven wordt aan de laatste fase van het Tsjadisch-Libische conflict (ca. 1973–1987), dat plaatsvond in Noord-Tsjaad en aan de Libisch-Tsjadische grens.

De naam is afgeleid van de pick-upauto's van het merk Toyota die als technicals werden gebruikt voor effectieve mobiliteit van de Tsjadische troepen in hun strijd tegen de Libiërs.[3] De oorlog van 1987 liep uit op een zware nederlaag voor Libië, dat volgens Amerikaanse bronnen 10% van zijn leger verloor, waaronder 7500 gesneuvelde militairen en $1,5 miljard aan verwoest of buitgemaakt militair materieel.[4] De Tsjadiërs verloren slechts zo'n 1000 man.[5]

Het conflict begon met de Libische bezetting van Noord-Tsjaad in 1983, toen de Libische leider Moammar al-Qadhafi weigerde de legitimiteit van de nieuwe Tsjadische president Hissène Habré te erkennen. Hij verleende militaire bijstand aan de gewapende oppositiebeweging Gouvernement d'Union Nationale de Transition (GUNT, die van 1979 tot 1982 nominaal aan de macht was) om Habré te verdrijven. Het plan mislukte door de interventie van Frankrijk, dat eerst met Opération Manta en later met Opération Épervier de Libische invloedssfeer beperkte tot het droogste en dunst bevolkte deel van Tsjaad ten noorden van de 16e parallel.[6]

In de loop van 1986 was president Habré erin geslaagd om de verschillende facties binnen de door Libië gesteunde rebellencoalitie GUNT tegen elkaar uit te spelen. Zijn eigen regeringsleger, de Forces Armées Nationales Tchadiennes (FANT), ging de samenwerking aan met de Forces Armées Populaires (FAP) tegen de pro-Libisch gebleven Conseil Démocratique Révolutionnaire (CDR) en de in Noord-Tsjaad gelegerde Libische regeringstroepen. In december rukte de coalitie van Habré op naar het noorden. Op 2 januari 1987 brachten ze de Libische en CDR-troepen een verpletterende nederlaag toe in de slag bij Fada.

Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Toyota War op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  1. Menno Steketee, "Hoe ISIS-strijders een heel leger op de vlucht joegen", NRC Handelsblad, 18 juni 2014. Geraadpleegd op 25 februari 2016.
  2. "VS wil weten waarom IS met Toyota's rijdt", Radio 1 (Vlaanderen), 9 oktober 2015. Geraadpleegd op 25 februari 2016.
  3. A. Clayton, Frontiersmen, p. 161
  4. Simons, Geoff, Libya and the West: From Independence to Lockerbie. (2004), p. 58. I.B. Tauris. ISBN 1-86064-988-2.
  5. Pollack, Kenneth M., Arabs at War: Military Effectiveness, 1948–1991. (2002) 397. University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-3733-2.
  6. Pollack (2002), 382–385.