Zomergem

Voor de gelijknamige helling, zie Zomergem (helling).
Zomergem
Deelgemeente in België Vlag van België

(details)
Wapen van Zomergem
Zomergem (België)
Zomergem
Situering
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen
Gemeente Lievegem
Fusie 2019
Coördinaten 51° 7′ NB, 3° 34′ OL
Algemeen
Oppervlakte 28,26 km²
Inwoners
(01/01/2020)
7.138
(253 inw./km²)
Overig
Postcode 9930
Netnummer 09
NIS-code 44080(A)
Detailkaart
Zomergem (Oost-Vlaanderen)
Zomergem
Foto's
Markt van Zomergem met de Sint-Martinuskerk
Markt van Zomergem met de Sint-Martinuskerk
Portaal  Portaalicoon   België
Gemeentehuis van Zomergem, getekend door architect Valentin Vaerwyck in 1923
Linker zijgevel Gemeentehuis, bronzen reliëf, oorlogsgedenkteken 1914-1918
De Sint-Martinuskerk
De Motjesbrug over het Schipdonkkanaal

Zomergem is een plaats in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van Lievegem. Het ligt in de regio Meetjesland en telt ruim 7.100 inwoners, die Zomergemnaars[1] werden genoemd.

Geschiedenis

De oudste vermelding Sumaringahem dateert van 814 wanneer een zekere Wulfrid een deel van zijn goederen, gelegen op het grondgebied van Sumaringahem, schenkt aan de Sint-Pietersabdij te Gent. Archeologische vondsten wijzen evenwel op bewoning tijdens de Bronstijd en menselijke aanwezigheid tijdens de Gallo-Romeinse periode (eind 2e en begin 3e eeuw na Christus). Een andere aanwijzing voor de oude oorsprong van Zomergem zou de ligging zijn van het dorpscentrum nabij de samenkomst van twee oude Gentwegen.

De eerste nederzetting begint met de kerstening van de heilige Amandus in de 7e eeuw toen op de getuigenheuvel waar nu de kerk staat een kapel of kerkje gebouwd werd. Zomergem was een primitieve parochie waarvan het patronaat in 1171 door de bisschop werd geschonken aan het kapittel van Doornik.

De oudste gegevens omtrent de heren van Zomergem, als eigenaars van de gelijknamige heerlijkheid, gaan terug tot 11e eeuw. Sinds de 13e eeuw kwam de heerlijkheid in handen van diverse families, waaronder Maarten Snouckaert, heer van Zomergem in 1642.

Afgezien van de traditioneel verspreide agrarische nijverheden kende Zomergem geen opmerkelijke industrialisatie. Zomergem verwierf sinds het begin van de 20e eeuw faam met bloementeelt, met name de azaleacultuur. De bombardementen tijdens de Eerste Wereldoorlog richtten aan de bebouwing in de gemeente aanzienlijke schade aan.

Op 1 januari 1977 werden de toenmalige gemeenten Ronsele en Oostwinkel bij Zomergem gevoegd. Op 1 januari 2019 werd Zomergem, samen met Lovendegem en Waarschoot, onderdeel van de nieuwgevormde gemeente Lievegem.

Etymologie

De naam Sumaringahem betekent "woonplaats van Sumar en de zijnen". Waarschijnlijk kreeg een zekere Sumar rond 500 het grondgebied van zijn vorst in bruikleen voor bewezen diensten. Andere verklaringen menen dat Zomergem niets anders betekende dan "zomerverblijf" of brengen het eerste deel van de naam terug op een Keltisch woord voor "vergaderen" zodat Zomergem een vergaderplaats zou geweest zijn. Het woord Sumaringahem evolueerde later tot Sumeringhem, Somerengem en Somerghem. tot in de jaren 1900 werden nog de namen Somerghem, Zomerghem, Somergem dooreen gebruikt.

Kernen

Deelgemeenten (1977-2018)

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS code
1 Zomergem 28,27 7.138 253 44080A
2 Ronsele 2,54 566 223 44080B
3 Oostwinkel 8,49 798 94 44080C

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Zomergem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • De Sint-Martinuskerk met een toren uit de 13e eeuw
  • De Molen van Hecke, een windmolenrestant

Natuur en landschap

Zomergem ligt op de steilrand van de cuesta van Oedelem-Zomergem met als hoogste punt bij het gehucht Rijvers, op 29 meter, afdalend naar 9 meter in het oosten, waar zich het Schipdonkkanaal bevindt. Ten zuiden van Zomergem kruist dit het oost-west verlopende Kanaal Gent-Brugge.

Politiek

Zie Lijst van burgemeesters van Zomergem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2012[2]

Partij 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5]
Stemmen / Zetels % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19
CVP1/CD&V2 47,641 10 43,521 10 44,831 10 43,021 10 40,621 9 - 46,452 10
CD&V+N-VA - - - - - 42,67 9 -
N-VA - - - - - - 12,69 2
VU 17,63 3 16,71 3 9,62 1 - - - -
PVV1/VLD2/Open Vld3 - 25,691 5 35,231 8 35,012 7 44,572 10 43,412 9 26,593 5
SP - 10,91 1 7,37 0 5,36 0 4,48 0 - -
sp.a-Groen - - - - - 9,1 1 12,03 2
Agalev - 3,17 0 2,95 0 - 7,72 0 - -
AVH 2,33 0 - - - - - -
GEM BEL 32,4 6 - - - - - -
O.ZOM - - - 2,05 0 - - -
ZT - - - 14,57 2 - - -
ANDERS - - - - 2,6 0 - -
Vrij Zomergem - - - - - 4,82 0 -
LDDplus - - - - - - 2,24 0
Totaal stemmen 5336 5606 5829 6063 6124 6255 6202
Opkomst % 95,71 95,23 94,54 96,63 93,77
Blanco en ongeldig % 3,35 3,07 2,76 3,32 3,4 4,09 2,68

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Lievegem.

Demografie

Demografische ontwikkeling voor de fusie

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976=inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de gemeente Zomergem zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977 en tot 31 december 2018

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Geboren in Zomergem

Bekende personen

Nabijgelegen kernen

Beke, Ronsele, Ursel, Lovendegem, Merendree, Hansbeke

Literatuur

  • de Potter, Frans; Jan Broeckaert, Geschiedenis van de Gemeenten der Provincie Oost-Vlaanderen, eerste reeks: Arrondissement Gent, achtste deel: Zevergem, Zeveneeken, Zeveren, Zomergem, Zulte, Zwijnaarde. Annoot-Braeckman (1864-1870) – via Google Books.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. VRT-Taalnet
  2. Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Lievegem
  3. Gegevens 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
  4. Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006
  5. Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012
· · Sjabloon bewerken
Plaatsen in de gemeente Lievegem

Deelgemeenten: Lovendegem · Oostwinkel · Ronsele · Vinderhoute · Waarschoot · Zomergem
Overige dorpen en gehuchten: Beke · Bredestraat · Rabot
Belgische gemeenten · Arrondissement Gent · Oost-Vlaanderen · Vlaanderen

Mediabestanden
Zie de categorie Zomergem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.