Ćwiczebny cel powietrzny

Ćwiczebny cel powietrzny przydźwiękowy Ryan BQM-34 Firebee podczas startu ze specjalnej wyrzutni

Ćwiczebny cel powietrzny – obiekt imitujący cel powietrzny, przeznaczony do ćwiczenia strzelań z użyciem rakiet wyposażonych w radiolokacyjny system naprowadzania, rakiet naprowadzanych na podczerwień, wykonywania strzelań z przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych oraz strzelań artyleryjskich.

Opis

Może być wyposażony w źródła promieniowania podczerwonego, źródła promieniowania elektromagnetycznego, źródła wizualizacji optycznej, reflektor radarowy czy spadochronowy układ lądowania. Może być przenoszony przez samoloty lub startować ze specjalnych wyrzutni. Ćwiczebne cele powietrzne wyposażone są w czujniki, zbierające informacje o przelatujących obok pociskach artyleryjskich i rakietowych. Detektory zamontowane są na pokładzie samolotu lub umieszczone w specjalnym, ciągniętym rękawie[1].

Ćwiczebne cele powietrzne, wyposażone w odpowiednią aparaturę symulująca, umożliwiają testowanie systemów wczesnego ostrzegania i zarządzania obroną przeciwlotniczą kraju.

W założeniu jest to konstrukcja o niskim koszcie produkcji, łatwa w montażu i obsłudze oraz charakteryzująca się krótkim czasem przygotowania do lotu. Ponadto jego budowa powinna zapewniać wielokrotność i długotrwałość użytkowania[2]. Do roli celu ćwiczebnego dostosowywano również wycofane z użytku samoloty, po wyposażeniu ich w odpowiednią aparaturę sterującą[3].

TBM-3U Avenger holujący rękaw do strzelań powietrznych
Winston Churchill obserwuje przygotowania do wystrzelenia latającego celu DH.82 Queen Bee, 6 czerwca 1941 r.

Rodzaje

Cele ćwiczebne dzieli się na[4]:

  • spadochronowe – wolnoopadające na spadochronie, przeznaczone do treningu pilotów samolotów myśliwskich w odpaleniu kierowanych pocisków rakietowych klasy powietrze-powietrze[5]. Składają się z symulatora (pasywnego lub aktywnego) i spadochronu[6],
  • holowane poddźwiękowe – nie posiadające własnego napędu, najczęściej w postaci rękawa, holowane na linie przez załogowy lub bezzałogowy statek powietrzny z prędkością rzędu 300-700 km/h. Tego typu celów używa się do ćwiczenia w strzelaniu powietrznym z broni pokładowej innych samolotów (np. myśliwskich) oraz lufowej artylerii przeciwlotniczej,
  • holowane naddźwiękowe – nie posiadające własnego napędu, holowane na linie przez samolot z prędkością rzędu 1,5 Macha. Posiadają postać kadłuba zakończonego statecznikami,
  • kierowane poddźwiękowe – posiadające własny napęd śmigłowy lub odrzutowy, poruszające się z prędkościami do 600 km/h, osiągające pułap lotu do 12 000 m,
  • kierowane przydźwiękowe – posiadające własny napęd odrzutowy lub rakietowy, poruszające się z prędkością w przedziale 0,9-1 Macha, osiągające pułap lotu do 13 000 m,
  • kierowany naddźwiękowe – posiadające własny napęd odrzutowy, rakietowy lub strumieniowy, poruszające się z prędkością do 2,5 Macha, osiągające pułap lotu do 22 000 m.

Przypisy

  1. PW-61 / Zestaw sterowanych manewrujących celów powietrznych [online], www.itwl.pl [dostęp 2018-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-06]  (pol.).
  2. PW-61 / Cel latający PW-61, 2015 [online], www.samolotypolskie.pl [dostęp 2018-06-01]  (pol.).
  3. Encyklopedia techniki wojskowej 1987 ↓, s. 613-614.
  4. Domański 1974 ↓, s. 63-65.
  5. samolotypolskie.pl - CP-100M-R / CP-100M-IR [online], www.samolotypolskie.pl [dostęp 2018-05-27]  (pol.).
  6. Szczesiński, Adamczyk 1991 ↓, s. 42.

Bibliografia

  • Jerzy Domański: 1000 słów o samolocie i lotnictwie. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974.
  • Jerzy Modrzewski (red.), Encyklopedia techniki wojskowej, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07275-2, OCLC 835884142 .
  • Stanisław Szczesiński, Stanisław Adamczyk: Uzbrojenie. T. 2. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991, seria: Ilustrowany leksykon lotniczy. ISBN 83-206-0958-5. OCLC 750102466.

Linki zewnętrzne

  • MSPO 2015: Odrzutowy cel latający Jet-2 od ITWL - dostęp 2018-05-28, (pol.)
  • Bezzałogowe statki powietrzne ITWL - dostęp 2018-05-28, (pol.)
  • Cel latający z Politechniki Warszawskiej - dostęp 2018-06-01, (pol.)
  • PW-61 / Cel latający PW-61, 2015 - dostęp 2018-06-01, (pol.)
  • Odrzutowy dron z Polski - dostęp 2018-06-01, (pol.)