Świątynia Hatszepsut

Świątynia Hatszepsut zwana „Świątynią Milionów Lat” – egipska budowla sakralna zbudowana u stóp gigantycznej ściany skalnej w Deir el-Bahari (Teby) w XV w. p.n.e. przez budowniczego Senenmuta jako świątynia grobowa królowej Hatszepsut. Świątynia, w znacznej części wykuta w skale, składa się z trzech, ułożonych kaskadowo, połączonych ze sobą rampami tarasów, które zakończone były portykami. Rampy zdobione były cokołami. Droga do najniższego tarasu prowadziła pomiędzy obeliskami i posągami sfinksów. Drugi taras ozdobiony był licznymi reliefami, przedstawiającymi sceny z życia królowej. Na górnym tarasie znajdował się dziedziniec z wejściami do Komór Odrodzenia Hatszepsut i jej ojca. Na środkowym tarasie z lewej strony zbudowano kaplicę Hathor, a po prawej Anubisa. Głowice w kaplicy bogini Hathor wykonane są w kształcie instrumentu sistrum (atrybut bogini Hathor) i ozdobione wizerunkiem twarzy bogini. Powyżej umieszczone są dwie kobry obramowane wolutami. Przed kolumnami trzeciego tarasu stały posągi Ozyrysa.

Polsko-Egipska Misja Archeologiczno-Konserwatorska

Polsko-Egipska Misja Archeologiczno-Konserwatorska w Świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari została utworzona przez prof. Kazimierza Michałowskiego w 1961 roku. Od tego czasu archeolodzy, konserwatorzy, architekci i inni specjaliści pod auspicjami Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego pracują nad dokumentacją i rekonstrukcją świątyni. Od 1999 roku przez 20 lat ekspedycją kierował dr Zbigniew E. Szafrański z CAŚ UW. Jego zastępcą w latach 2016–2019 była dr Jadwiga Iwaszczuk z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN. Obecnie kierownikiem ekspedycji jest dr Patryk Chudzik z CAŚ UW.^[1] W 2002 roku świątynia została udostępniona zwiedzającym, w latach 2015 i 2017 otwarto dla zwiedzających jej kolejne części – Kompleks Kultu Solarnego^[2] i Sanktuarium Amona-Re^[3].

W dolinie Deir el-Bahari znajdują się także pozostałości świątyni grobowej Mentuhotepa II, faraona z XI dynastii, badane przez misję niemiecką oraz świątynia Totmesa III, która obok świątyni Hatszepsut badana jest przez misję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW (od 1962 roku), we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie. Misja prowadzi również prace dokumentacyjne w kaplicy bogini Hathor, która przylega do powyższych obiektów. Na nekropoli ulokowanej wzdłuż alei procesyjnej prowadzącej do świątyni działa również polski Projekt Asasif^[4].

Atak terrorystyczny w 1997 roku

17 listopada 1997 roku bojówki muzułmańskie dokonały ataku, mordując 58 zagranicznych turystów oraz 4 Egipcjan przed wejściem do świątyni Hatszepsut. Policja zabiła zamachowców; uważa się, że byli oni wspierani przez terrorystę pochodzenia saudyjskiego, Osamę bin Ladena.

Galeria fotografii

• 
  Świątynia Hatszepsut
• 
  Świątynia Hatszepsut
• 
  Posągi Hatszepsut
• 
  Dekoracje malarskie w świątyni Hatszepsut
• 
  Polsko-egipska misja archeologiczna w świątyni Hatszepsut

Zobacz też

• Hatszepsut
• Deir el-Bahari
• Architektura i rzeźba starożytnego Egiptu

Przypisy

Bibliografia

• Pawlicki, F. (2017) The Main Sanctuary of Amun-Re in the Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari, Warszawa: PCMA
• Iwaszczuk, J. (2016) Sacred Landscape of Thebes during the Reign of Hatshepsut. Royal Construction Projects. Volume II. Topographical Bibliography of the West Bank, Travaux de l’Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences 3, Warszawa
• Iwaszczuk, J. (2016) Sacred Landscape of Thebes during the Reign of Hatshepsut, Royal Construction Projects, Volume 1, Topography of the West Bank, Travaux de l’Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences 2, Warszawa
• Szafrański, Z.E. (2013) Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari. Seasons 2008/2009 and 2009/2010, PAM XXII, s. 131–151
• Szafrański, Z.E. (2011) Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari, Season 2007/2008, PAM XX, s. 193–202
• Szafrański, Z.E. (2010) Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari, Season 2006/2007, PAM XIX, s. 251–268
• Szafrański, Z.E. (2008) Deir el-Bahari Temple of Hatshepsut Season 2005/2006, PAM XVIII, s. 269–289
• Szafrański, Z.E. (2007) The Temple of Hatshepsut, Season 2004/2005, PAM XVII, s. 241–254
• Szafrański, Z.E. (2005) The Temple of Hatshepsut, Season 2003/2004, PAM XVI, s. 223–235
• Barwik, M. (2003) Deir el-Bahari: The Temple of Queen Hatshepsut, Season 2001/2002, PAM XIV, s. 199–208
• Barwik, M. (2002) Deir el-Bahari: The Temple of Queen Hatshepsut, Season 2001, PAM XIII, s. 191–202
• Szafrański, Z.E. (2001) Deir el-Bahari: The Temple of Queen Hatshepsut, Season 1999/2000, PAM XII, s. 185–205

Linki zewnętrzne

• Strona Polsko-Egipskiej Misji Archeologiczno-Konserwatorskiej w Świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari
• Panorama z półki skalnej nad świątynią. gpr.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].