Akonityna

Ten artykuł od 2018-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Akonityna

Nazewnictwo

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
benzoesan (1α,3α,6α,14α,16β)-8-(acetylooksy)-20-etylo-3,13,15-trihydroksy-1,6,16-trimetoksy-4-(metoksymetylo)akonitan-14-ylu

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

C₃₄H₄₇NO₁₁

Masa molowa

645,74 g/mol

Wygląd

jasnożółte kryształy^[1]

Identyfikacja

Numer CAS

302-27-2

PubChem

245005

SMILES
CCN1CC2(C(CC(C34C2C(C(C31)C5(C6C4CC(C6OC(=O)C7=CC=CC=C7)(C(C5O)OC)O)OC(=O)C)OC)OC)O)COC

InChI
InChI=1S/C34H47NO11/c1-7-35-15-31(16-41-3)20(37)13-21(42-4)33-19-14-32(40)28(45-30(39)18-11-9-8-10-12-18)22(19)34(46-17(2)36,27(38)29(32)44-6)23(26(33)35)24(43-5)25(31)33/h8-12,19-29,37-38,40H,7,13-16H2,1-6H3/t19-,20-,21+,22-,23+,24+,25-,26?,27+,28-,29+,31+,32-,33+,34-/m1/s1
InChIKey
XFSBVAOIAHNAPC-XTHSEXKGSA-N

Właściwości

Rozpuszczalność
dobrze rozpuszczalna w benzenie, etanolu, chloroformie^[2]

Temperatura topnienia	204 °C^[2]
logP	2,011^[1]
Kwasowość (pK_a)	5,88^[2]

Niebezpieczeństwa

Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-08-01]

Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów

Na podstawie podanego źródła^[1]

Niebezpieczeństwo

Zwroty H

H300, H330

Zwroty P

P260, P264, P284, P301+P310, P310

NFPA 704

Na podstawie
podanego źródła^[3]

Numer RTECS

AR5960000

Dawka śmiertelna

LD₅₀ 1 mg/kg (mysz, doustnie)^[1]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Multimedia w Wikimedia Commons

Hasło w Wikisłowniku

Akonityna – organiczny związek chemiczny, alkaloid o złożonej budowie chemicznej. Jest jedną z najsilniejszych trucizn roślinnych, występuje w liściach, łodygach i korzeniach tojadu mocnego (Aconitum firmum)^[4].

Akonityna łatwo wchłania się przez skórę i błony śluzowe, większe dawki mogą wywołać porażenie ośrodka oddechowego, a podawanie sodu zwiększa toksyczność akonityny. Dawka śmiertelna wynosi około 3 mg akonityny, około 2 gramy surowca roślinnego oraz około 20 ml nalewki.

W okresie renesansu akonityna była często stosowaną trucizną i zyskała miano arszeniku roślinnego.

Objawy zatrucia

zaburzenia czucia
- drętwienia
- palenia
- uczucie zimna
- niewrażliwość na bodźce bólowe
zaburzenia połykania
niepokój
podniecenie
lęk
szum w uszach
obfite poty
bóle brzucha, nudności i wymioty
drżenia i skurcze mięśniowe
obniżenie temperatury ciała
bradykardia
drgawki
zaburzenia rytmu serca z migotaniem komór włącznie,
później występuje porażenie ośrodka oddechowego i zgon (świadomość jest zachowana aż do śmierci)

Leczenie zatrucia

płukanie żołądka 0,1% roztworem nadmanganianu potasu i środki przeczyszczające
atropina
intubacja i oddech wspomagany
tlenoterapia
leki przeciwbólowe

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Akonityna (nr A8001) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-08-01]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b ^c CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-8, 5-88, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
↑ Aconitine (nr A8001) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-08-01]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Słownik tematyczny. Biologia, cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 9, ISBN 978-83-01-16529-1 .