Brama Karowa w Gdańsku
Rozbiórka Bastionu Karowego w 1896. Widoczne relikty Bramy Karowej | |||
Województwo | |||
---|---|---|---|
Miasto | Gdańsk | ||
Typ budynku | brama miejska, potem bastion | ||
Styl architektoniczny | gotyk (brama) | ||
Architekt | Hans Kramer (bastion) | ||
Ukończenie budowy | 1462 | ||
Ważniejsze przebudowy | 1565-1571 | ||
Zniszczono | 1895-1896 | ||
Położenie na mapie Gdańska | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||
54°20′51,4″N 18°38′47,8″E/54,347600 18,646600 | |||
|
Brama Karowa (niem. Karrentor)[1] – niezachowana średniowieczna brama miejska Starego Przedmieścia w Gdańsku. W XVI wieku przebudowana w również niezachowany Bastion Karowy (zwany także Wozowym)[2], pierwszy z wielu podobnych obiektów, jakimi obwarowano Gdańsk.
Brama Miejska
W 1462 r. wzniesiono Bramę Karową, zwaną także Bramą Taczkarzy. Znajdowała się na dzisiejszym zachodnim krańcu ulicy Podwale Przedmiejskie, wówczas na styku obwarowań Głównego Miasta i Starego Przedmieścia, na które prowadziła. Była to ceglana, wysoka, gotycka budowla w formie dwóch zaokrąglonych wież, połączonych bramą. Ostatnia kondygnacja miała formę szachulcowych machikuł. Brama była poprzedzona fosą i zwieńczona strzelistym dachem[1][3].
Brama została częściowo rozebrana, a jej pozostałości zasypane ziemią w związku z pracami fortyfikacyjnymi, prowadzonymi w latach 1565-1571 przez budowniczego miejskiego Hansa Kramera, których efektem było powstanie Bastionu Karowego[4]. Funkcję Bramy Karowej przejęła zbudowana w tamtym okresie Brama Wyżynna, położna nieco dalej na północ[5].
Bastion Karowy
Bastion typu nowowłoskiego w formie ziemnego nasypu, usypany do 1571 r. przed Bramą Karową, której pozostałości znalazły się wewnątrz budowli i służyły odtąd jako magazyn prochowy. Od zewnątrz otoczony niskim murem ze strzelnicami. Posiadał kazamaty dla artylerii, do których prowadziły chodniki. Był to pierwszy z kilkunastu nowożytnych bastionów, jakimi obwarowano Gdańsk[6]. Bastion połączony był od północy kurtyną z Bramą Wyżynną[5], a od południa z Bastionem Kot[7]. Posiadał nadszaniec[2]. Rozebrany w latach 1895-96, a wraz z nim relikty Bramy Karowej[1]. W miejscu Bastionu Karowego zbudowano w latach 1902-1905 Budynek Prezydium Policji, istniejący do dziś[8]
Galeria
- Bastion Karowy na obrazie „Wjazd Marii Ludwiki do Gdańska”
- Bastion Karowy (pierwszy z lewej, obok Bramy Wyżynnej)
- Miejsce po Bastionie Karowym dzisiaj (Węzeł Unii Europejskiej)
Bibliografia
- Grzegorz Bukal (red.): Fortyfikacje Gdańska. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 2006. ISBN 83-919189-6-3.
Przypisy
- p
- d
- e
Zachowane bramy murów | |
---|---|
Zachowane bramy wodne | |
Częściowo zachowane bramy | |
Niezachowane bramy |
|
- Bramy Gdańska w Wikimedia Commons