Chata Javorový

Nie mylić z: Schronisko pod Jaworowym – pobliski z lat 1930–1945 zarządzany m.in. przez Klub Czeskich Turystów.
Turistická chata Javorový vrch
Ilustracja
Turistická chata Javorový vrch (2011)
Państwo

 Czechy

Pasmo

Beskid Morawsko-Śląski, Karpaty

Wysokość

946 m n.p.m.

Data otwarcia

1895

Położenie na mapie Beskidu Śląskiego
Mapa konturowa Beskidu Śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Turistická chata Javorový vrch”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Turistická chata Javorový vrch”
Ziemia49°37′36,430″N 18°37′36,246″E/49,626786 18,626735
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Stan sprzed rozbudowy (1910)

Turistická chata Javorový vrchgórskie schronisko turystyczne położone w Beskidzie Morawsko-Śląskim w Czechach. Budynek znajduje się na wysokości 946 m n.p.m. na stokach Jaworowego, na jego bocznym wierzchołku zwanym Małym Jaworowym, w granicach administracyjnych Trzyńca.

Historia

Schronisko jest najstarszym tego typu obiektem w tej części Beskidów – powstało w 1895 r. z inicjatywy niemieckiego, funkcjonującego wówczas zaledwie od dwóch lat Beskidenvereinu. Wybudował je kosztem 33 tys. koron Oddział Cieszyński BV. Było pierwszym schroniskiem, wzniesionym przez tę organizację. Zostało uroczyście otwarte 23 maja tegoż roku i nosiło wówczas nazwę Erzherzog-Friedrich-Schutzhaus, Schutzhaus am Jaworowy na cześć Fryderyka Habsburga – ówczesnego księcia cieszyńskiego[1][2]. Był to kamienno-drewniany budynek z trzema pomieszczeniami restauracyjnymi, 11 pokojami mieszczącymi 30 łóżek oraz rozległą werandą[2].

Po zajęciu Zaolzia jesienią 1938 roku obiekt przez krótki czas znalazł się w granicach Polski, niemniej nie zmienił właściciela – nadal był zarządzany przez Beskidenverein[3][4]. W 1939 roku udostępniał 35 łóżek w 10 pokojach[3].

Po II wojnie światowej schronisko przejął Klub Czeskich Turystów (Klub českých turistů, KČT), a w roku 1947 Klub Czechosłowackich Turystów (Klub československých turistů, KČST). Kazimierz Sosnowski w „Przewodniku po Beskidach Zachodnich” (wyd. 1948) pisał: W oddaleniu ½ godz. od szczytu, na ramieniu góry, na wsch. ku dolinie Olzy wysuniętym (...) stoi tu wielkie piętrowe schronisko K. C. T. odbor Cz. Cieszyn, mające pomieszczenie na 50 osób, restaurację, cały rok otwarte. Obok schroniska alpinarium, krzyż i domek w stylu alpejskim. Frekwencja roczna ponad 4 000 osób[5].

Warunki pobytu

Obecnie obiekt oferuje 40 miejsc noclegowych w pokojach 2, 3, 4, 6 i 7 osobowych. W budynku funkcjonuje również restauracja. W sąsiedztwie chaty znajduje się kompleks narciarski oraz – na wschód od budynku, przy szlaku zielonym – górna stacja kolei krzesełkowej z Oldrzychowic (Lanovka Javorový).

Na ścianie schroniska znajduje się tablica pamiątkowa, poświęcona Jiřemu Kolosowi, pilotowi lotniarskiemu, który w 1989 r. zginął w wypadku na Małym Jaworowym[1].

Szlaki turystyczne

  • Szlak zielony Wędrynia (przystanek kolejowy) – Oldrzychowice u vodárny – Chata Javorový – Gutské sedlo (686 m n.p.m.) – Rzeka – Śmiłowice
  • Szlak niebieski Guty – Chata Javorový – Jaworowy (1032 m n.p.m.) – Šindelná (1001 m n.p.m.) – dojście do Szlak czerwony pod Ropicą

Przypisy

  1. a b Piotr Nowicki: Beskid Śląsko-Morawski. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj” Sp. z o.o., 1997, s. 244-245, seria: Góry za miedzą. ISBN 83-7005-387-4.
  2. a b RyszardR. Bogdziewicz RyszardR., Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 141, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813  (pol.).
  3. a b KazimierzK. Sosnowski KazimierzK., Górski świat Zaolzia : Nowe polskie szlaki turystyczne, „Polska Zachodnia” (297), 29 października 1938, s. 6  (pol.).
  4. MieczysławM. Orłowicz MieczysławM., Wrażenia z Beskidów Jabłonkowskich, KazimierzK. Saysse-Tobiczyk, AdamA. Zieliński (red.), „Jedziemy” (19), Wydawnictwo Ligi Popierania Turystyki, 4 czerwca 1939, s. 7  (pol.).
  5. KazimierzK. Sosnowski KazimierzK., Przewodnik po Beskidach Zachodnich, wyd. IV, t. I. Beskid Śląski i Żywiecki, Kraków: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, 1948, s. 63 .
  • p
  • d
  • e
Schroniska i inne obiekty turystyczne w Beskidach
Obiekty istniejące
Beskid Morawsko-Śląski
na terenie Czech
na terenie Słowacji
Beskid Śląski
na terenie Polski
na terenie Czech
Beskid Mały
Beskid Żywiecki
na terenie Polski
na terenie Słowacji
Beskid Makowski
Beskid Wyspowy
Gorce
Beskid Sądecki
Beskid Niski
Bieszczady
Obiekty nieistniejące
Beskid Morawsko-Śląski
Beskid Śląski
na terenie Polski
na terenie Czech
  • Bojkova chata
  • Halamova útulna
  • Lomosíkova chata
Beskid Mały
Beskid Żywiecki
Kotlina Rabczańska
Gorce
Beskid Sądecki
Beskid Niski
Bieszczady
Góry Sanocko-Turczańskie
  1. słowacka część Beskidu Żywieckiego – Oravské Beskydy