Cyrillus Kreek
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 3 grudnia 1889 |
|---|---|
| Pochodzenie | estońskie |
| Data i miejsce śmierci | 26 marca 1962 |
| Instrumenty | puzon |
| Gatunki | muzyka poważna, muzyka neoklasycystyczna |
| Zawód | kompozytor, dyrygent chóralny |
| Odznaczenia | |
 | |
Cyrillus Kreek (ur. 3 grudnia 1889 w Võnnu, zm. 26 marca 1962 w Haapsalu)[1] – estoński kompozytor i dyrygent chóralny.
Życiorys
Podstawy muzyki opanował podczas nauki w szkole parafialnej[2] przy cerkwi św. Marii Magdaleny w rodzinnym Haapsalu, gdzie był też dyrygentem chóru cerkiewnego[3]. Od 1908 studiował w Konserwatorium Petersburskim grę na puzonie u F. Türnera i P. Wołkowa, a następnie kompozycję i teorię pod kierunkiem Wasilija Kalafatiego, Jāzepsa Vītolsa i Michaiła Czernowa. Studiów nie ukończył z powodu wybuchu rewolucji[4].
W 1917 wrócił do Estonii. Do końca życia pracował w Haapsalu, Rakvere, Tartu i Tallinie jako nauczyciel muzyki i dyrygent chóralny[1][4]. Odznaczony Orderem Estońskiego Czerwonego Krzyża IV Klasy (1939)[5]. Przez krótki czas był także wykładowcą w Konserwatorium w Tallinnie (1940–1941, 1944–1950), a w 1947 mianowano go profesorem nadzwyczajnym i powierzono zarządzanie Wydziałem Teorii Muzyki[1][4]. Został jednak zmuszony do rezygnacji z tego stanowiska, gdyż władza radziecka widziała w nim „burżuazyjnego nacjonalistę”[2].
Twórczość
Twórczość Kreeka obejmuje głównie muzykę wokalną oraz aranżacje estońskiej muzyki ludowej na utwory chóralne, łączące spontaniczność folkloru z klasycznymi technikami kompozycyjnymi. Uznawany jest za współautora (wraz z Martem Saarem) charakterystycznego estońskiego stylu chóralnego, opartego na nieco nieregularnych rytmach estońskich pieśni ludowych[6]. Razem z takimi kompozytorami estońskimi, jak Rudolf Tobias, Artur Kapp, Heino Eller i Mart Saar, wywarł ogromny wpływ na rozwój narodowej muzyki estońskiej[4][2].
Był także jednym z najważniejszych innowatorów estońskiej muzyki chóralnej[4]. Wprowadził tradycję pisania wielkich form chóralnych, bardzo cenionych przez estońskich kompozytorów, np. pieśni Talvine õhtu (A Winter's Evening, 1915) i Maga, maga, Matsikene (Sleep, Little Mats, 1922). Komponował również muzykę sakralną. Melodyka pieśni Paabeli jõgede kaldail (Nad rzekami Babilonu, 1944), będącej jednym z Psalmów Dawida, oparta jest na wokalnych tradycjach Cerkwi prawosławnej[2].
Współcześnie wpływy muzyki Kreeka można dostrzec w twórczości kilku pokoleń muzyków, w tym m.in. kompozytorów Veljo Tormisa i Arvo Pärta, a także wielu estońskich muzyków jazzowych[4].
Przypisy
- ↑ a b c Lippus 2004 ↓.
- ↑ a b c d
Urve Lippus: Kreek, Cyrillus. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-07)]. via Oxford University Press. (ang.). - ↑ Haapsalu Maria-Magdaleena kogudus – Eesti Apostlik-Õigeusu Kirik, „Eesti Apostlik-Õigeusu Kirik” [dostęp 2018-04-11] (est.).
- ↑ a b c d e f Cyrillus Kreek. [w:] Estonian Music Information Centre [on-line]. [dostęp 2018-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-07)]. (ang. • est.).
- ↑ Eesti Punase Risti IV klassi teenetemärk, seeria 3523. president.ee. [dostęp 2020-02-21]. (est.).
- ↑ Strimple 2005 ↓.
Bibliografia
- Urve Lippus: Kreek, Cyrillus. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. D. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- NickN. Strimple NickN., Choral Music in the Twentieth Century, Pompton Plains: Amadeus Press, 2005, s. 164, ISBN 1-57467-074-3, via Google Book [dostęp 2018-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-07] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Cyrillus Kreek w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
- Dyskografia Cyrillus Kreek w bazie MusicBrainz (ang.)
- Cyrillus Kreek w bazie Discogs.com (ang.) (ang.)
- Cyrillus Kreek w Estonian Music Information Centre (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
