Ducula

Ducula[1]
Hodgson, 1836[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – muszkatela różowoszyja (D. zoeae)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

gołębiowe

Rodzina

gołębiowate

Podrodzina

trerony

Rodzaj

Ducula

Typ nomenklatoryczny

Ducula insignis Hodgson, 1836

Synonimy
  • Myriphaga[a] Rafinesque, 1815[3]
  • Carpophaga[b] Selby, 1835[4]
  • Rinopus Hodgson, 1841[5]
  • Myristicivora Reichenbach, 1852[6]
  • Zonoenas Reichenbach, 1852[6]
  • Globicera Bonaparte, 1854[7]
  • Ptilocolpa Bonaparte, 1854[8]
  • Pterocolpa Gray, 1855[9]
  • Serresius Bonaparte, 1855[10]
  • Phaenorhina G.R. Gray, 1859[11]
  • Muscadivora Schlegel, 1872[12]
  • Zonophaps Salvadori, 1893[13]
  • Compsoenas Riley, 1921[14]
  • Lamprura Riley, 1921[14]
  • Carpophagella[c] Strand, 1928[15]
Gatunki

40 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Ducula – rodzaj ptaków z podrodziny treronów (Raphinae) w obrębie rodziny gołębiowatych (Columbidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji, Australii i Oceanii[16].

Morfologia

Długość ciała 33–55 cm; masa ciała 295–802 g[17].

Systematyka

Etymologia

  • Myriphaga: botaniczny rodzaj Myristica Gronovius, 1755 (muszkatołowiec); gr. -φαγος -phagos „-jedzący”, od φαγειν phagein „jeść”[18].
  • Carpophaga: gr. καρπος karpos „owoc”; -φαγος -phagos „-jedzący”, od φαγειν phagein „jeść”[19]. Gatunek typowy: Columba magnifica Temminck, 1821 (= Columba aenea Linnaeus, 1766).
  • Ducula: nepalska nazwa Dukul dla muszkatel (por. nazwa Dunkul i Doomkul w hindi)[20].
  • Rinopus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”; πους pous, ποδος podos „stopa”[21]. Nowa, klasyczna nazwa dla Ducula Hodgson, 1836.
  • Myristicivora: botaniczny rodzaj Myristica Gronovius, 1755 (muszkatołowiec); łac. -vorus „jedzący”, od vorare „jeść”[22]. Gatunek typowy: Columba littoralis Temmick, 1811 (= Columba bicolor Scopoli, 1786).
  • Zonoenas: gr. ζωνη zōnē „taśma, pas”; οινας oinas, οιναδος oinados „gołąb”[23]. Gatunek typowy: Columba mullerii Temminck, 1835.
  • Globicera: epitet gatunkowy Columba globicera Wagler, 1829; łac. globus „kula, glob”; gr. κερας keras, κερατος keratos „róg”[24]. Gatunek typowy: Columba pacifica J.F. Gmelin, 1789.
  • Ptilocolpa: gr. πτιλον ptilon „pióro, skrzydło”; κολουω kolouō „skrócić, obciąć”[25]. Gatunek typowy: Ptilocolpa carola Bonaparte, 1854.
  • Pterocolpa: gr. πτερον pteron „pióro, skrzydło”; κολουω kolouō „skrócić, obciąć”[26]. Gatunek typowy: Ptilocolpa carola Bonaparte, 1854.
  • Serresius: prof. Antoine Etienne Renaud Augustin Serrès (1786–1868), francuski anatom, fizjolog, chirurg[27]. Gatunek typowy: Serresius galeatus Bonaparte, 1855.
  • Phaenorhina: gr. φαινω phainō „pokazać, ukazać”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nozdrza”[28]. Gatunek typowy: Carpophaga (Phænorhina) goliath G.R. Gray, 1859.
  • Muscadivora: niderl. muscaat „gałka muszkatołowa”; łac. -vorus „jedzący”, od vorare „jeść”[29]. Gatunek typowy: Columba aenea Linnaeus, 1766.
  • Zonophaps: gr. ζωνη zōnē taśma, pas; φαψ phaps, φαβος phabos „gołąb”[30]. Gatunek typowy: Hemiphaga forsteni Bonaparte, 1854.
  • Compsoenas: gr. κομψος kompsos „piękno”; οινας oinas, οιναδος oinados „gołąb”[31]. Gatunek typowy: Columba radiata Quoy & Gaimard, 1830.
  • Lamprura: gr. λαμπρος lampros „znakomity”; ουρα oura „ogon”[32]. Gatunek typowy: Columba rufigaster Quoy & Gaimard, 1830.
  • Carpophagella: zdrobnienie nazwy rodzaju Carpophaga Selby, 1835[33].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[34]:

  • Ducula poliocephala (G.R. Gray, 1844) – muszkatela różowobrzucha
  • Ducula forsteni (Bonaparte, 1854) – muszkatela białobrzucha
  • Ducula mindorensis (J. Whitehead, 1896) – muszkatela okularowa
  • Ducula radiata (Quoy & Gaimard, 1830) – muszkatela spiżowa
  • Ducula carola (Bonaparte, 1854) – muszkatela brunatnobrzucha
  • Ducula nicobarica (von Pelzeln, 1865) – muszkatela nikobarska
  • Ducula aenea (Linnaeus, 1766) – muszkatela miedziana
  • Ducula perspicillata (Temminck, 1824) – muszkatela białooka
  • Ducula neglecta (Schlegel, 1866) – muszkatela seramska
  • Ducula concinna (Wallace, 1865) – muszkatela złotooka
  • Ducula pacifica (J.F. Gmelin, 1789) – muszkatela brodawkowata
  • Ducula oceanica (Desmarest, 1826) – muszkatela szarogłowa
  • Ducula aurorae (Peale, 1848) – muszkatela niebieskawa
  • Ducula galeata (Bonaparte, 1855) – muszkatela płaskodzioba
  • Ducula rubricera (Bonaparte, 1854) – muszkatela krasnonosa
  • Ducula myristicivora (Scopoli, 1786) – muszkatela szmaragdowa
  • Ducula geelvinkiana (Schlegel, 1873) – muszkatela uboga
  • Ducula rufigaster (Quoy & Gaimard, 1830) – muszkatela czerwonorzytna
  • Ducula basilica Bonaparte, 1854 – muszkatela cynamonowa
  • Ducula finschii (E.P. Ramsay, 1882) – muszkatela pręgosterna
  • Ducula chalconota (Salvadori, 1874) – muszkatela górska
  • Ducula pistrinaria Bonaparte, 1857 – muszkatela blada
  • Ducula rosacea (Temminck, 1836) – muszkatela różowawa
  • Ducula whartoni (Sharpe, 1887) – muszkatela ciemna
  • Ducula pickeringii (Cassin, 1855) – muszkatela popielata
  • Ducula latrans (Peale, 1848) – muszkatela płowa
  • Ducula brenchleyi (G.R. Gray, 1870) – muszkatela kasztanowobrzucha
  • Ducula bakeri (Kinnear, 1928) – muszkatela ciemnobrzucha
  • Ducula goliath (G.R. Gray, 1859) – muszkatela nowokaledońska
  • Ducula pinon (Gaimard, 1823) – muszkatela czerwonooka
  • Ducula melanochroa (P.L. Sclater, 1878) – muszkatela czarna
  • Ducula mullerii (Temminck, 1835) – muszkatela obrożna
  • Ducula zoeae (Desmarest, 1826) – muszkatela różowoszyja
  • Ducula cuprea (Jerdon, 1840) – muszkatela brunatna
  • Ducula badia (Raffles, 1822) – muszkatela kasztanowata
  • Ducula lacernulata (Temminck, 1822) – muszkatela ciemnogrzbieta
  • Ducula cineracea (Temminck, 1835) – muszkatela płowobrzucha
  • Ducula bicolor (Scopoli, 1786) – muszkatela dwubarwna
  • Ducula luctuosa (Temminck, 1824) – muszkatela biała
  • Ducula spilorrhoa (G.R. Gray, 1858) – muszkatela srokata

Uwagi

  1. ↑ Nomen nudum.
  2. ↑ Młodszy homonim Carpophaga Billberg, 1828 (Cuculidae).
  3. ↑ Nowa nazwa dla Carpophaga Selby, 1835.

Przypisy

  1. ↑ Ducula, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. ↑ B.H. Hodgson. Notices of the ornithology of Nèpál. „Asiatic Researches”. 19 (1), s. 160, 1836. (ang.). 
  3. ↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 69. (fr.).
  4. ↑ P.J. Selby: Pigeons. Edinburgh: W.H. Lizar, 1835, s. 112. (ang.).
  5. ↑ B.H. Hodgson. Classical terminology of Natural History. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 10 (1), s. 28, 1841. (ang.). 
  6. ↑ a b Reichenbach 1850 ↓, s. xxvi.
  7. ↑ Bonaparte 1854 ↓, s. 1072.
  8. ↑ Bonaparte 1854 ↓, s. 1074.
  9. ↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 97, 150. (ang.).
  10. ↑ Ch.L. Bonaparte. Note sur les Oiseaux des îles Marquises, et particulièrement sur le genre nouveau Serresius. „Comptes rendus hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 41, s. 1110, 1855. (fr.). 
  11. ↑ G.R. Gray. List of New Caledonian Birds. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 27, s. 165, 1859. (ang.). 
  12. ↑ H. Schlegel: De Dierentuin van het Koninklijk Zoologisch Genootschap Natura Artis Magistra te Amsterdam. Amsterdam: Van Es., 1872, s. 209. (niderl.).
  13. ↑ T. Salvadori: Catalogue of the Columbæ, or Pigeons, in the collection of the British Museum. Cz. 21. London: The Trustees, 1893, s. 207, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
  14. ↑ a b J.H. Riley. Five new genera of birds. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 34, s. 51, 1921. (ang.). 
  15. ↑ E. Strand. Miscellanea nomenclatorica zoologica et palaeontologica I-II. „Archiv für Naturgeschichte. Abteilung A”. 92 (A8), s. 57, 1928. (niem.). 
  16. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-27]. (ang.).
  17. ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Pigeons and Doves (Columbidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.columb2.01. [dostęp 2023-04-23]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  18. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Myriphaga [dostęp 2021-12-27] .
  19. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Carpophaga [dostęp 2021-12-27] .
  20. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ducula [dostęp 2021-12-27] .
  21. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Rinopus [dostęp 2021-12-27] .
  22. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Myristicivora [dostęp 2021-12-27] .
  23. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Zonoenas [dostęp 2021-12-27] .
  24. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Globicera [dostęp 2021-12-27] .
  25. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ptilocolpa [dostęp 2021-12-27] .
  26. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pterocolpa [dostęp 2021-12-27] .
  27. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Serresius [dostęp 2021-12-27] .
  28. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Phaenorhina [dostęp 2021-12-27] .
  29. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Muscadivora [dostęp 2021-12-27] .
  30. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Zonophaps [dostęp 2021-12-27] .
  31. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Compsoenas [dostęp 2021-12-27] .
  32. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Lamprura [dostęp 2021-12-27] .
  33. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Carpophagella [dostęp 2021-12-27] .
  34. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 (1835) - trerony (wersja: 2023-03-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-24].

Bibliografia

  • H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. 1–36, i–xxxi. (niem.).
  • Ch.L. Bonaparte. Coup d’œil sur les Pigeons (deuxième partie). „Comptes rendus hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 39, s. 1072–1078, 1854. (fr.). 
  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
  • LCCN: sh2003009691
  • J9U: 987007530303505171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • GBIF: 2495933
  • identyfikator iNaturalist: 3174
  • ITIS: 177360
  • NCBI: 115625
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 370570