Dziewanna Chaixa austriacka
Systematyka[1][2] | |
Domena | eukarionty |
---|---|
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | okrytonasienne |
Klasa | Magnoliopsida |
Nadrząd | astropodobne |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | trędownikowate |
Rodzaj | dziewanna |
Gatunek | dziewanna Chaixa |
Podgatunek | dziewanna Chaixa austriacka |
Nazwa systematyczna | |
Verbascum chaixii Vill. subsp. austriacum (Schott ex Roem. & Schult.) Hayek |
Dziewanna Chaixa austriacka (Verbascum chaixii subsp. austriacum) – podgatunek[3] rośliny należący do rodziny trędownikowatych. Przez niektórych autorów wyróżniany w randze gatunku[4]. Występuje w Europie Środkowej i Południowej. W Polsce spotykany tylko w okolicach Krakowa, Miechowa, Proszowic i Nowego Brzeska[5].
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, o wysokości do 150 cm, rozgałęziona, z włoskami gwiazdkowatymi[4].
- Liście
- Spód liści z włoskami gwiazdkowatymi. Dolne liście z ogonkiem, jajowate, karbowane. Najwyższe liście siedzące[4].
- Owoc
- Jajowatokulistawa torebka o długości ok. 7 mm, z drobnymi nasionami rozsiewanymi przez wiatr[4].
Biologia i ekologia
Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Rośnie w murawach kserotermicznych Origano-Brachypodietum. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych podgatunek charakterystyczny dla O. Festucetalia valesiacae[6].
Zagrożenia i ochrona
Podgatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin oraz na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[7][8]. Około połowa populacji podlega ochronie w Ojcowskim Parku Narodowym.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-25] (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b c d e Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny Polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1969.
- ↑ Baryła J. 2001. Dziewanna austriacka. s. 324-326. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- EUNIS: 183287
- GBIF: 7649762
- identyfikator iNaturalist: 371660
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2898519
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77251467-1
- Tela Botanica: 103474
- identyfikator Tropicos: 29205657