Fibronektyna

Fibronektyna, FN – glikoproteina występująca w macierzy pozakomórkowej.

Fibronektyny regulują oddziaływania komórka–macierz przez interakcje z integrynami. Oddziałując z receptorem integrynowym, rozpoczynają kaskadę zdarzeń, której wynikiem jest przekaz sygnałów ze środowiska zewnętrznego do wnętrza komórki. Biorą udział w adhezji, proliferacji, rozpłaszczaniu i migracji komórek, procesach embriogenezy oraz w tkankowych procesach naprawczych po zranieniach.

Podstawową jednostką strukturalną fibronektyn jest dimer składający się z dwóch łańcuchów polipeptydowych zbudowanych z powtarzających się motywów aminokwasowych, rozmieszczonych nieregularnie i tworzących tak zwaną strukturę mozaikową białka. Karboksylowe końce łańcuchów połączone są parą mostków dwusiarczkowych. Powtarzające się moduły budują swoiste domeny, będące miejscami oddziaływań z różnymi innymi molekułami (kolagen, heparyna, fibryna) oraz komórkami.

Fibronektyna ma zdolność zmiany struktury przestrzennej w zależności od środowiska i potrzeb organizmu. We krwi występuje w postaci białka globularnego biorącego udział wraz z fibryną w procesie odbudowania zniszczonej tkanki.

Bibliografia

• DorotaD. Krzyżanowska-Gołąb DorotaD., AnnaA. Lemańska-Perek AnnaA., IwonaI. Kątnik-Prastowska IwonaI., Fibronektyna jako aktywny składnik macierzy pozakomórkowej, „Postepy Hig Med Dosw.”, 61, 2007, s. 655-663 [dostęp 2023-10-08] .