Gąska liściowata

Gąska liściowata

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	gąskowate
Rodzaj	gąska
Gatunek	gąska liściowata
Nazwa systematyczna
Tricholoma frondosae Kalamees & Shchukin Folia cryptog. Estonica 38: 14 (2001)
Multimedia w Wikimedia Commons

Gąska liściowata, gąska osinowa (Tricholoma frondosae Kalamees & Shchukin) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisali go w 2001 r. Kuulo Kalamees i G. Shchukin w Estonii^[1]. Synonim: Tricholoma equestre var. populinum Mort. Chr. & Noordel. 1999^[2].

Polskie nazwy podaje internetowy atlas grzybów^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 5–8,5 cm, początkowo szeroko stożkowy do wypukłego, później spłaszczony, często z szerokim garbkiem. Na powierzchni koncentrycznie ułozone, wyraźnie widoczne łuski, zwłaszcza w środku. Łuski o barwie żółtawobrązowej, brązowawooliwkowej na zielonkawożółtym, bladożółtym lub jasnożółtym tle^[4].

Blaszki

Dochodzące do brzegu kapelusza, zielonkawożółte do siarkowożółtych^[4].

Trzon

Wysokość 6–8,5 cm, grubość 1–1,5 cm, cylindryczny. Powierzchnia gładka, lekko błyszcząca, słomkowożółta do siarkowożółtej^[4].

Miąższ

Biały o łagodnym smaku i mącznym zapachu^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 5,65–7,80 × 3,75–5,25 µm, elipsoidalne, Q = 1,40–1,60, szkliste. Podstawki 24–30,5 × 5,80–6,95 µm, 4-zarodnikowe. Skórka w kapeluszu typu cutis do trichodermy, zbudowana ze strzępek o szerokości 3–6 µm. Brak sprzążek^[4].

Gatunki podobne

Gąska liściowata jest blisko spokrewniona z gąską zielonką (Tricholoma equestre) i morfologicznie jest do niej podobna^[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie gąski liściowatej w Ameryce Północnej, Europie i Azji^[5]. W Polsce podano wiele stanowisk, a najnowsze podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną^[3].

Naziemny grzyb mykoryzowy^[4]. Występuje na próchnicznych glebach w sąsiedztwie takich drzew jak olsza szara, olsza czarna, brzoza omszona, brzoza brodawkowata, świerk pospolity, topola osika i dąb szypułkowy^[1]. Tworzy z nimi ektomykoryzę^[4].

Przypisy