Klasztor Watopedi

Klasztor Watopedi
Βατοπέδι
Ilustracja
Państwo

 Grecja

Miejscowość

Athos

Kościół

Patriarchat Konstantynopolitański

Typ zakonu

męski

Liczba zakonników

100

Obiekty sakralne
Katolikon

Zwiastowania Najświętszej Marii Panny

Założyciel klasztoru

Atanazy, Mikołaj i Antoni

Data budowy

972–985

Położenie na mapie Św. Góry Athos
Mapa konturowa Św. Góry Athos, w centrum znajduje się punkt z opisem „Klasztor Watopedi”
Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, u góry znajduje się punkt z opisem „Klasztor Watopedi”
Ziemia40°18′51″N 24°12′40″E/40,314167 24,211111
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Trójca Święta – fresk we wnętrzu katolikonu Watopedi

Klasztor Watopedi (grec. Βατοπέδι lub Βατοπαίδι) – jeden z klasztorów na Górze Athos, zajmujący 2. miejsce w atoskiej hierarchii. Znajduje się w północno-wschodniej części atoskiego półwyspu. Nazwa pochodzi od greckich słów jeżyna i równina.

Historia

Wedle tradycji założony został w latach 972–985 przez trzech majętnych ludzi: Atanazego, Mikołaja i Antoniego. Główna świątynia klasztoru (katholikon) z Х wieku zadedykowana została Zwiastowaniu Najświętszej Marii Panny. Klasztor składa się z 12 kaplic wewnątrz i 19 na zewnątrz murów[1]. Jednym z mnichów wywodzących się z Watopedi był Maksym Grek, później jeden z ważniejszych teologów w państwie moskiewskim.

W 1743 założona tu została Atoska Akademia, zniszczona po kilkunastu latach przez mnichów-przeciwników podnoszenia kultury umysłowej.

W klasztorze mieszka dziś około 100 mnichów. Biblioteka klasztoru przechowuje prawie 2000 rękopisów i ponad 35 000 drukowanych ksiąg[1]. Wśród rękopisów znajdują się manuskrypty dzieł Homera. Stąd pochodzi Kodeks Moskiewski II, który został wywieziony z klasztoru w 1655.

Wśród zbiorów ikon wyróżniają się cztery poświęcone Bogurodzicy.

Skandal finansowy

We wrześniu 2008 klasztor został bohaterem skandalu finansowego. Mnisi zostali oskarżeni o zamianę ziemi małej wartości na państwową nieruchomość dużej wartości w transakcji z rządem premiera Kostasa Karamanlisa z konserwatywnej partii Nowa Demokracja. Po ujawnieniu afery, pod naciskiem opinii publicznej, rząd odwołał tę transakcję, dwóch ministrów zrezygnowało[2], a parlament powołał komisję śledczą dla zbadania sprawy. Państwo straciło na rzecz klasztoru co najmniej 100 milionów euro, choć komisja parlamentarna wyceniła nieruchomość nawet na miliard euro. W 2011 archimandryta Efrem został aresztowany i uwięziony pod zarzutem oszustwa i malwersacji[3]. W październiku 2013 prasa doniosła, że czternaście osób, w tym archimandryta Efrem i mnich Arseniusz są postawieni w stan oskarżenia pod wieloma różnymi zarzutami, w tym prania brudnych pieniędzy, w związku ze „świętą wymianą” (jak nazwała transakcję prasa)[4].

Najważniejsze budynki wewnątrz klasztoru

Wewnętrzny dziedziniec klasztoru Watopedi
  • Katolikon (główna świątynia), pod wezwaniem Zwiastowania
  • Refektarz
  • Wieża z zegarem pochodząca z czasów bizantyjskich
  • Pochodząca z X wieku wieża, w której mieści się biblioteka klasztoru

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Watopedi na oficjalnej stronie Góry Athos. mountathos.gr. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)]. (ang.).
  2. Greek minister quits over scandal, BBC.
  3. Greece jails Abbot Ephraim in Mount Athos fraud case, BBC.
  4. Σε δίκη Εφραίμ και άλλοι 13 για το Βατοπέδι - eThemis: Το ελληνικό νομικό site [online], ethemis.gr [dostęp 2021-06-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-16]  (gr.).

Linki zewnętrzne

  • Watopedi na oficjalnej stronie Góry Athos. mountathos.gr. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)]. (ang.)
  • Klasztor Watopedi (ros.)
  • ISNI: 0000000107044119
  • VIAF: 150275012, 13159032645401181510
  • LCCN: n98036244
  • GND: 4411338-9
  • SUDOC: 050170414
  • NKC: kn20040420003
  • J9U: 987007450392705171
  • ΕΒΕ: 47666
  • WorldCat: lccn-n98036244