Luca Marenzio

Luca Marenzio
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 października 1553
Coccaglio

Data i miejsce śmierci

22 sierpnia 1599
Rzym

Gatunki

muzyka poważna muzyka renesansu

Zawód

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons

Luca Marenzio (ur. 18 października 1553 w Coccaglio koło Brescii, zm. 22 sierpnia 1599 w Rzymie) – włoski kompozytor i śpiewak, uważany za przedstawiciela manieryzmu w muzyce.

Uczył się muzyki prawdopodobnie w Brescii u Giovanniego Contina. 1574–1578 był śpiewakiem na dworze kardynała Cristoforo Madruzzo w Rzymie. 1578-1586 pozostał w służbie kardynała Ludovico d’Este na jego dworze w Rzymie i Ferrarze. Zdobył wtedy sławę kompozytora, wydając większość swoich utworów. Po śmierci kardynała przez rok podróżował w poszukiwaniu posady. 1588–1589 przygotował oprawę muzyczną na uroczystości ślubne na dworze księcia Ferdinando de’ Medici. W ostatnich latach życia nie miał stałej funkcji. Od 1589 był kapelmistrzem na dworze kardynała Aldobrandiniego, później służył także u księcia Virginio Orsiniego. Odbył też podróż do Polski, gdzie pełnił funkcję nadwornego kapelmistrza na dworze króla Zygmunta III Wazy (1595–1598) w Krakowie i Warszawie. Zmarł wkrótce po powrocie do Włoch.

Marenzio był czołowym madrygalistą końca XVI w. Utwory swe opierał zarówno na prostych, anonimowych tekstach, jak i na poezji Petrarki czy Torquata Tassa. Nie ograniczał się do muzycznych ilustracji słów, lecz dążył do oddania ogólnego nastroju i wyrazu emocjonalnego tekstu. W tym celu stosował zróżnicowane środki muzyczne: imitację, chromatykę, dysonanse, nieoczekiwane zmiany harmoniczne. Kompozycje: świeckie – 9 ksiąg madrygałów na 5 gł. (Wenecja 1580-85,1594-99), 6 ksiąg madrygałów na 6 gł. (Wenecja 1581-87, 1591, 1595), "Madrigali spirituali" na 5 gł. (Rzym 1584), 5 ksiąg villanelli i canzonett na 3 gł. (Wenecja 1584-87); religijne (wydane po śmierci): 75 motetów "Sacrae cantiones", "Completorium et antiphonae" (zaginione).

Wybrane utwory

  • Ahi, dispietata morte!,
  • Amatemi ben mio,
  • Dissi a l'amata e mia lucida stella,
  • Donna da vostri sguardi, Part I,
  • Non è dolor nel mondo, Part II,
  • Fuggirò tanto Amore, Part III,
  • Hodie Christus natus est,
  • Io piango,
  • O Sacrum Convivium,
  • O Rex gloriae,
  • Tribus miraculis

Bibliografia

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 256. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska: Historia muzyki. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1989, s. 205. ISBN 83-224-0383-6. (pol.).
  • The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. M. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000108634444
  • VIAF: 2656905
  • LCCN: n80138261
  • GND: 118781847
  • LIBRIS: jgvx10922r2tq00
  • BnF: 138970773
  • SUDOC: 069743800
  • SBN: SBLV035365
  • NLA: 36068925
  • NKC: jn20031107012
  • BNE: XX1697488
  • NTA: 073993255
  • BIBSYS: 99061712
  • CiNii: DA06547316
  • Open Library: OL2662717A
  • PLWABN: 9810667509005606
  • NUKAT: n2004084075
  • J9U: 987007278574005171
  • PTBNP: 529071
  • CANTIC: a10439122
  • LNB: 000067049
  • NSK: 000278504
  • CONOR: 75694947
  • LIH: LNB:agp;=CC
  • RISM: people/30003955
  • PWN: 3937710
  • Britannica: biography/Luca-Marenzio
  • Treccani: luca-marenzio
  • БРЭ: 2185438
  • NE.se: luca-marenzio
  • SNL: Luca_Marenzio
  • VLE: luca-marenzio
  • Catalana: 0040140
  • DSDE: Luca_Marenzio
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 38848