Lucien Goldmann

Ten artykuł od 2016-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Lucien Goldmann (ur. 20 lipca 1913 w Bukareszcie, zm. 8 października 1970 w Paryżu) – filozof francuski, przedstawiciel strukturalizmu genetycznego.

Życiorys

Goldmann studiował literaturę i prawo w Bukareszcie, które to studia kontynuował następnie w Wiedniu, Zurychu i Paryżu (od 1934). W okresie wojny przebywał w Szwajcarii, współpracując z Jeanem Piagetem, a następnie przeniósł się do Paryża, gdzie mieszkał do śmierci.

W latach 1946–1959 pracownik paryskiego Centre National de la Recherche Scientifique. W 1956 r. otrzymał doktorat ès lettres na Sorbonie; od 1956 był profesorem paryskiej École Pratique des Hautes Études. Od 1961 r. zatrudniony na stanowisku profesora i kierował badaniami w zakresie socjologii literatury w Instytucie Socjologii na Université Libre w Brukseli. Aktywny badacz i organizator badań; wydawał kolejne tomy ze spotkań międzynarodowych poświęconych socjologicznym badaniom literatury i sztuki.

Uważany był i sam się uważał za ucznia Györgya Lukácsa, w odróżnieniu jednak od którego – mimo przekonań socjalistycznych i zainteresowań politycznych – nie związał się organizacyjnie z ruchem komunistycznym. Myśl Goldmanna wyznaczyły cztery inspiracje teoretyczne: G.W.F. Hegel, Karol Marks, György Lukács, Jean Piaget, a jego stanowisko określa się jako strukturalizm genetyczny.

Prace

• La communauté humaine et l'univers chez Kant (1948)
• Sciences humaines et philosophie (1953)
• Le Dieu caché. Étiude sur la vision tragique dans les Pensées de Pascal et dans le théâtre de Racine (1955)
• Recherches dialéctiques (1959)
• Pour une sociologie du roman (1964)
• Structures mentales et création culturelle (1970)
• Marxisme et scences humaines (1970)
• Lukács et Heidegger (1973)

W języku polskim

• Geneza i struktura, [w:] Drogi współczesnej filozofii, Warszawa 1978
• Lukács i Heidegger, [w:] Marksizm XX wieku, część II, Warszawa 1991
• Metoda strukturalno-genetyczna w historii literatury, [w:] Współczesna teoria badań literackich, t. III, Kraków 1976
• Nauki humanistyczne a filozofia, Warszawa 1961
• Przesłanki socjologii powieści, [w:] W kręgu socjologii literatury, t. II, Warszawa 1977
• Socjologia literatury: stan obecny i zagadnienia metodologiczne, [w:] „Pamiętnik Literacki”, zeszyt 1, 1970
• Teatr Geneta – próba badania socjologicznego, [w:] W kręgu socjologii teatru na świecie, Wrocław-Warszawa-raków-Gdańsk-Łódź 1987
• Teatr Gombrowicza, [w:] Gombrowicz i krytycy, Kraków 1984
• Tragiczna wizja świata w teatrze Racine’a, [w:] Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, Warszawa 1974
• Wzajemne uwarunkowania między społeczeństwem przemysłowym a nowymi formami twórczości literackiej, [w:] Antologia współczesnej estetyki francuskiej, Warszawa 1980
• Z problemów socjologii powieści, [w:] „Współczesność”, nr 19, 1965

Ważniejsze opracowania

• Michał Głowiński, Lucien Goldmann i socjologia powieści, [w:] tegoż, Porządek, chaos, znaczenie, Warszawa 1968
• Krzysztof Pomian, Przedmowa, [w:] Lucien Goldmann, Nauki humanistyczne a filozofia, Warszawa 1961
• Marek J. Siemek, Goldmann i epistemologia sensotwórczej intersubiektywności, [w:] tegoż, Wolność, rozum, intersubiektywność, Warszawa 2002
• Marek J. Siemek, Goldmann o Lukácsu i Heideggerze, [w:] tegoż, W kręgu filozofów, Warszawa 1984
• S. Żółkiewski, Dwa strukturalizmy, [w:] „Fakty i Myśli”, nr 24, 1965

Linki zewnętrzne

• Publikacje on-line Lucien Goldmanna. filozofia.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-24)].