Nadchloran amonu

Nadchloran amonu

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) addyt. tetraoksydochloran(1−) amonu Inne nazwy i oznaczenia półsyst. nadchloran amonu Stocka chloran(VII) amonu inne AP (ang. ammonium perchlorate)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NH4ClO4
Masa molowa	117,49 g/mol
Wygląd	bezbarwne ciało stałe
Identyfikacja
Numer CAS	7790-98-9
PubChem	24639
SMILES [NH4+].[O-]Cl(=O)(=O)=O
InChI InChI=1S/ClHO4.H3N/c2-1(3,4)5;/h(H,2,3,4,5);1H3 InChIKey HHEFNVCDPLQQTP-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,95 g/cm³ (20 °C)[1]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 234 g/l (20 °C)[1] Temperatura rozkładu 210 °C[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-12-21] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[2] Niebezpieczeństwo Zwroty H H201, H271 Zwroty P P220[4] Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[2] Wybuchowy (E) Zwroty R R3, R9 Zwroty S S2, S14, S16, S36/37 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[5] 0 0 2 OX Numer RTECS SC7520000 Dawka śmiertelna LD50 4200 mg/kg (szczur, doustnie)[3]
Podobne związki
Inne aniony	NH4ClO3
Inne kationy	KClO4, NaClO4, LiClO4
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Nadchloran amonu – nieorganiczny związek chemiczny, sól amonowa kwasu nadchlorowego. Silny i stabilny utleniacz, stosowany m.in. w pirotechnice do paliw rakietowych oraz materiałów wybuchowych.

W stanie czystym jest materiałem wybuchowym (czym różni się od nadchloranu potasu). W odróżnieniu od chloranu amonu jest związkiem stabilnym^[6]. Stosowany jako składnik niektórych kruszących mieszanin wybuchowych, tzw. szedytów, zamiast chloranu lub nadchloranu potasu. Przykładowo, w czasie I wojny światowej Francuzi używali szedytu B (82% NH₄ClO₄, 13% dinitrotoluenu, 5% oleju rycynowego) lub prostszych mieszanek 86–92% NH₄ClO₄ i 14–8% parafiny; elaborowano nimi pociski o niskiej prędkości wylotowej np. pociski moździerzowe lub bomby lotnicze^[7]. Podobnego materiału (78% NH₄ClO₄, 16% parafiny i 8% aluminium) używali Brytyjczycy do napełniania min lądowych^[8].

Ze względu na większy ciężar właściwy nadchloranu amonu materiały wybuchowe przygotowane z jego użyciem są silniejsze od tych przygotowanych z azotanem amonu. Są czulsze na tarcie i płomień od materiałów chloranowych. Ich wykorzystanie w kopalnictwie podziemnym ogranicza możliwość występowania chlorowodoru w produktach rozkładu^[9].

Nadchloran amonu jest jednym z najczęściej spotykanych utleniaczy w stałych paliwach rakietowych. Mieszaniny z jego udziałem palą się stosunkowo wolno, w niższej temperaturze i dają mniej dymu niż mieszaniny z nadchloranem potasu^[10]. Popularne są paliwa złożone z nadchloranowego utleniacza i wielosiarczkowych polimerów, które służą równocześnie jako element wiążący i paliw^[11].

Nadchloran amonowy był utleniaczem stosowanym w silnikach SRB.

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Urbański: Chemistry and technology of explosives. T. III. Oxford: Pergamon Press, 1967.