Plavecký hrad

Plavecký hrad
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Słowacja

Miejscowość

Plavecké Podhradie

Styl architektoniczny

gotyk

Kolejni właściciele

Mateusz Czak, Ścibor ze Ściborzyc

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Plavecký hrad”
Ziemia48°29′37,5468″N 17°16′07,0968″E/48,493763 17,268638
Multimedia w Wikimedia Commons
Widok z zamku na dolinę Rudavy

Plavecký hrad – ruina zamku zlokalizowana w miejscowości Plavecké Podhradie na Słowacji (Małe Karpaty), nad doliną Rudavy[1].

Historia

Ruiny stoją na wysokości 423 m n.p.m. Zamek posadowiono na miejscu wcześniejszego siedliska ludu kultury łużyckiej, mniej więcej w połowie XIII wieku. Służył jako strażnica, chroniąca pogranicze. W 1273 zamek ucierpiał w wyniku starć wojsk czeskich i węgierskich. Przemysł Ottokar II warowni jednak nie zdobył. W 1292 obiekt przyłączył do swoich włości Mateusz Czak. Od 1398 właścicielem budowli był Ścibor ze Ściborzyc. Później zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli. W latach 1579-1584, kiedy zamkiem władał Stefan Balassy, na zamku funkcjonowała jedna z pierwszych drukarni na terenie dzisiejszej Słowacji, w której drukował swe dzieła luterański biskup Péter Bornemisza. Od 1621 r. do XX w. należał do jednej rodziny Pálffych[2].

W XV i XVI wieku zamek uległ przebudowom[3]. W XVII w. był siedzibą rozległego "państwa" feudalnego, do którego należało 16 wsi, a po przyłączeniu "państwa" Devín - jeszcze kolejnych 5 wsi[2]. Na początku XVIII w. zamek zajęli powstańcy Franciszka II Rakoczego. W 1706 r. wojska habsburskie zdobyły i zniszczyły zamek, który już nigdy nie został odbudowany[1]. Z górnego zamku zachowała się wieża i pozostałości gotyckiego pałacu, z renesansowego zamku dolnego - wielkie baszty artyleryjskie[2].

Wcześniejsze nazwy

Wcześniejsze nazwy zamku to: 1274 Detreh, Dethruh, 1296 Detrech, 1394 Plosenstein, 1420 Plawcz, 1437 Detrehkw, 1469 Plozsten, 1532 Plawcž. W języku węgierskim nazwa brzmi Detrekő, a niemieckim - Blasenstein lub Plasenstein[3].

Turystyka

Do ruin prowadzi szlak turystyczny niebieski niebieski szlak pieszy z Plaveckiego Podhradia[1].

Przypisy

  1. a b c O. Brandos, Malé Karpaty. Červený Kameň. Jaskyňa Driny, mapa 1:50.000 z treścią turystyczną, SHOCart, Vizovice, 2007, ISBN 978-80-7224-457-7
  2. a b c Szomolányi Juraj a kolektív: Malé Karpaty. Turistický sprievodca ČSSR, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1986, s. 294
  3. a b Hrady.sk., Plavecký hrad, hrad (ruina)