Połączenie szeregowe

Połączenie elementów elektrycznych w obwodzie: a) szeregowym, b) równoległym, c) szeregowo-równoległym
Ogniwa Daniella połączone szeregowo

Połączenie szeregowe (obwód szeregowy) jest to rodzaj połączenia elementów elektrycznych, w którym koniec jednego elementu łączy się z początkiem następnego. Połączenie takie tworzy szereg (łańcuch) elementów, w którym prąd elektryczny musi przepływać kolejno przez wszystkie elementy (natężenie prądu ma więc taką samą wartość dla wszystkich elementów w połączeniu szeregowym).

Połączenie szeregowe rezystorów

Dla szeregowego połączenia n rezystorów można wyliczyć rezystancję wypadkową (opór wypadkowy), R {\displaystyle R} jako sumę rezystancji składowych:

R = R 1 + R 2 + R 3 + + R n . {\displaystyle R=R_{1}+R_{2}+R_{3}+\ldots +R_{n}.}

Połączenie szeregowe cewek

Podobnie, dla szeregowego połączenie cewek można wyznaczyć wypadkową indukcyjność:

L = L 1 + L 2 + L 3 + + L n , {\displaystyle L=L_{1}+L_{2}+L_{3}+\ldots +L_{n},}

jak również i wypadkową reaktancję indukcyjną:

X L = X L 1 + X L 2 + X L 3 + + X L n , {\displaystyle X_{L}=X_{L_{1}}+X_{L_{2}}+X_{L_{3}}+\ldots +X_{L_{n}},}

gdzie reaktancja indukcyjna:

X L = ω L . {\displaystyle X_{L}={\omega L}.}

Połączenie szeregowe kondensatorów

Dla połączenia szeregowego kondensatorów wypadkowa pojemność jest mniejsza niż najmniejsza ze składowych pojemności:

1 C = 1 C 1 + 1 C 2 + 1 C 3 + + 1 C n {\displaystyle {\frac {1}{C}}={\frac {1}{C_{1}}}+{\frac {1}{C_{2}}}+{\frac {1}{C_{3}}}+\ldots +{\frac {1}{C_{n}}}}

dla reaktancji pojemnościowej, ze względu na to, że:

X C = 1 ω C , {\displaystyle X_{C}=-{\frac {1}{\omega C}},}

mamy:

X C = X C 1 + X C 2 + X C 3 + + X C n . {\displaystyle X_{C}=X_{C_{1}}+X_{C_{2}}+X_{C_{3}}+\ldots +X_{C_{n}}.}

Wypadkowa impedancja układu szeregowego

W układach szeregowych zasilanych prądem przemiennym można wyznaczyć wypadkową impedancję układu składającego się z różnych elementów (np. jak na rysunku po prawej stronie):

Z = R 2 + ( X L + X C ) 2 , {\displaystyle Z={\sqrt {R^{2}+(X_{L}+X_{C})^{2}}},}

gdzie: R , {\displaystyle R,} X L {\displaystyle X_{L}} i X C {\displaystyle X_{C}} – wypadkowa rezystancja, reaktancja indukcyjna i reaktancja pojemnościowa układu[1] (obliczone według wzorów podanych powyżej).


Zobacz multimedia związane z tematem: Połączenie szeregowe

Zobacz też

Przypisy

  1. W niektórych podręcznikach stosuje się inną konwencję, w której zarówno induktancja, jak i kapacytancja mają dodatnie znaki, zaś reaktancja ich połączenia szeregowego jest różnicą tych wartości.
  • p
  • d
  • e
Wielkości fizyczne
Elementy
Obwód elektryczny
  • pierwsze prawo Kirchhoffa
  • drugie prawo Kirchhoffa
  • twierdzenie Tellegena
  • przekształcenie gwiazda–trójkąt
  • przekształcenie trójkąt–gwiazda
  • prawo Ohma
Metody obliczeniowe
Czwórniki
  • postać impedancyjna
  • postać admitancyjna
  • postać hybrydowa
  • postać hybrydowa odwrotna
  • postać łańcuchowa
  • postać łańcuchowa odwrotna
  • Britannica: technology/series-circuit
  • SNL: seriekobling
  • DSDE: serieforbindelse