Polowanie uporczywe

Buszmeni na polowaniu

Polowanie uporczywe (ang. persistence hunting) – rodzaj polowania wśród ludów pierwotnych, polegającego na ściganiu zwierzyny do jej wyczerpania (zwykle hipertermia, zob. hipoteza biegu wytrwałego w antropogenezie).

Opis polowania

Polowanie polega na wielogodzinnym naprzemiennym gonieniu i tropieniu zwierzęcia, aż do jego zupełnego wyczerpania.

Polowanie odbywa się często w temperaturze 40 °C. Człowiek dzięki swojej wytrzymałości kompensuje brak szybkości. Przypuszcza się, że jest to jeden z najstarszych sposobów polowania stosowany przez ludzi, poprzedzający wynalezienie miotanej broni myśliwskiej (bumerangów, dzirytów, włóczni czy proc). Prawdopodobnie miał on również istotny wpływ na ewolucję człowieka[1][2](zob. antropogeneza, hipoteza biegu wytrwałego[a]). Obecnie tego typu metoda jest stosowana przez niektóre ludy zbieracko-łowieckie, jak Buszmeni na pustyni Kalahari oraz Indianie Tarahumara w Meksyku.[8][9].

Uwagi

  1. ↑ W artykule nie przedstawiono złożonego, spójnego modelu adaptacji do długotrwałych, wyczerpujących pościgów zwierzyny, zachodzącej pod wpływem wyjątkowo silnego nacisku selekcyjnego, opracowanego przez polskich naukowców – informatyka i cybernetyka Konrada Fiałkowskiego i antropologa Tadeusza Bielickiego – z wykorzystaniem pracy Johna von Neumanna (zob. też architektura von Neumanna) na temat niezawodnych systemów z zawodnych elementów. Twórcy modelu uważają, że ten proces był preadaptacją do późniejszego rozwoju mózgu, np. powstania mowy (zob. ośrodek Wernickego, ośrodek Broki) i kształtowania się samoświadomości (wykorzystanie modelu konceptora[3]). Hipoteza K. Fiałkowskiego i T. Bielickiego, opublikowana w roku 2008 w formie książkowej pt. Homo przypadkiem sapiens, była wcześniej, przez ponad 30 lat, tematem licznych publikacji, polemik i debat na międzynarodowych konferencjach naukowych (np. K. Fiałkowski, Cyclic behavior of randomly growing digital structures in finite random environment, Preceedings of the First International Joint Conference on Artificial Intelligence, Washington 1969 lub K.Fiałkowski, Early hominid brain evolution and heat stress: A hypothesis, Studies in Physical Anthropology 1978, 4, 87-92[4])[5][6][7].

Przypisy

  1. ↑ David R. Carrier: "The Energetic Paradox of Human Running and Hominid Evolution" w Current Anthropology, 25 (4):483-495, 1984.
  2. ↑ Public Anthropology. [dostęp 2009-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-14)].
  3. ↑ Konrad Fiałkowski, Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW. Drzemka maszyny. „Wiedza i Życie”, 2010-05-05. Prószyński Media. 
  4. ↑ Fiałkowski i Bielicki 2008 ↓, s. 277.
  5. ↑ Homo przypadkiem Sapiens Konrad Fiałkowski, Tadeusz Bielicki. [w:] informacje o książce na stronie lubimyczytać.pl książki [on-line]. [dostęp 2015-08-09].
  6. ↑ Mariusz Karwowski. Człowiek z przypadku (recenzja książki: Konrad Fiałkowski, Tadeusz Bielicki – Homo przypadkiem Sapiens). „Forum Akademickie Lublin”, 2009. [dostęp 2015-08-09]. 
  7. ↑ Konrad Fiałkowski, Tadeusz Bielicki: Homo przypadkiem sapiens. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. ISBN 978-83-01-15632-9.
  8. ↑ Mammals
  9. ↑ McDougall, Christopher, Born to Run: A Hidden Tribe, Superathletes, and the Greatest Race the World Has Never Seen, New York, 2009

Bibliografia

  • Ingfei Chen: "Born to Run", w Discover, maj 2006.
  • Louis Liebenberg: (2006) "Persistence Hunting by Modern Hunter-Gatherers", w Current Anthropology, 47:6.
  • Louis Liebenberg: (2008) "The relevance of persistence hunting to human evolution", w Journal of Human Evolution, 55: 1156-1159.

Linki zewnętrzne

  • Endurance running and the evolution of Homo" (PDF)
  • LCCN: sh85033541
  • GND: 4627885-0
  • J9U: 987007531276205171