Robert La Follette (1855–1925)

Robert La Follette
Ilustracja
Robert La Follette w 1904 roku
Pełne imię i nazwisko

Robert Marion La Follette

Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1855
Primrose

Data i miejsce śmierci

18 czerwca 1925
Waszyngton

senator z Wisconsin
Okres

od stycznia 1906
do czerwca 1925

Przynależność polityczna

Partia Republikańska
Partia Postępowa

członek Izby Reprezentantów z Wisconsin
Okres

od marca 1885
do marca 1891

gubernator Wisconsin
Okres

od stycznia 1901
do stycznia 1906

Poprzednik

Edward Scofield

Następca

James Davidson

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons

Robert Marion La Follette (ur. 14 czerwca 1855 w Primrose, zm. 18 czerwca 1925 w Waszyngtonie) – amerykański polityk, kandydat na prezydenta w 1924 roku.

Biografia

Urodził się 14 czerwca 1855 w Primrose[1]. W latach 1875–1879 studiował prawo na Uniwersytecie Wisconsin-Madison[1]. W pierwszej połowie lat 80. XIX wieku pracował w biurze prokuratora okręgowego, wykorzystując swoją elokwencję i umiejętności krasomówcze[2]. W 1885 roku został wybrany do Izby Reprezentantów z ramienia Partii Republikańskiej[1]. Po porażce wyborczej w 1890 roku zakończył urzędowanie w Kongresie i powrócił do praktykowania prawa w Madison[1]. Działalność ta umożliwiła mu zbudowanie poparcia i zapewniła popularność wśród społeczeństwa stanu Wisconsin[2].

W 1900 roku wygrał wybory na gubernatora, głosząc hasła reformy podatkowej, zwłaszcza wprowadzenia bardziej rygorystycznych podatków od kolei[2]. Trzy lata później wprowadził opodatkowanie koncernów kolejowych, bazujące na ich wartości[2]. W 1905 roku powołał komisję regulującą nowe prawo[2]. Dzięki swoim działaniom zyskał miano jednego z pierwszych progresywistów[2]. Gubernatorem pozostał do 1906 roku, kiedy to zrezygnował ze stanowiska na rzecz wyboru do Senatu[1].

W 1909 roku założył pismo „La Follete’s”, które początkowo było tygodnikiem, by potem stać się miesięcznikiem[2]. Znacznie później jego nazwa zmieniła się na „The Progressive”[2]. Ze względu na swoją progresywną postawę, sprzeciw wobec taryf celnych i politykę względem firm kolejowych, członkowie reformatorskiego skrzydła Partii Republikańskiej zastanawiali się, czy nie wystawić kandydatury La Follette’a w wyborach prezydenckich w 1912 roku zamiast Williama Tafta[3]. Jednak start Theodore’a Roosevelta z ramienia Partii Postępowej spowodował, że zwolennicy La Follette’a odwrócili się od niego[2].

W czasie prezydentury Wilsona La Follette ostro sprzeciwiał się I wojnie światowej[2]. W 1916 roku prowadził kampanię na rzecz zorganizowania referendum powszechnego w sprawie dołączenia Stanów Zjednoczonych do wojny[2]. Sprzeciwiał się zbrojeniom morskim i głosował przeciwko deklaracji wojny[2]. W czasach powojennych stał się jednym z głównych krytyków administracji Warrena Hardinga, skupiając się na ujawnieniu skandali korupcyjnych z udziałem jego współpracowników[2]. W wyniku połączenia sił politycznych progresywistów, socjalistów, związkowców i farmerów z Zachodu La Follette założył Partię Postępu, która udzieliła mu nominacji prezydenckiej w wyborach w 1924 roku[4]. Jego program opierał się głównie na upaństwowieniu kolejnictwa, walce z monopolami, obniżeniu taryf celnych i pomocy socjalnej dla rolników[4]. W głosowaniu powszechnym uzyskał niespełna 5 milionów głosów, co stanowiło trzeci wynik wśród kandydatów[5]. W Kolegium Elektorskim zagłosowało na niego 13 elektorów[6]. Zmarł 18 czerwca 1925 roku w Waszyngtonie[1].

Życie prywatne

Robert La Follette poślubił swoją szkolną sympatię, Belle Case 31 grudnia 1881 roku[2]. Mieli dwóch synów: Roberta i Philipa[2].

Przypisy

  1. a b c d e f La Follette, Robert Marion. Biographical Directory of the United States Congress. [dostęp 2017-12-22]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Robert M. La Follette, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-12-22]  (ang.).
  3. Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 266. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).
  4. a b Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016, s. 502–503. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
  5. US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-10-16]. (ang.).
  6. Electoral College Box – 1924. NARA. [dostęp 2017-10-16]. (ang.).
  • ISNI: 0000000121314939
  • VIAF: 47564208
  • LCCN: n50041743
  • GND: 119102773
  • BnF: 119617279
  • SUDOC: 027615189
  • NLA: 36398168
  • NTA: 070634289
  • BIBSYS: 90377386
  • CiNii: DA06162377
  • Open Library: OL2000946A, OL2535889A
  • PLWABN: 9810567579905606
  • NUKAT: n2013011599
  • J9U: 987007274122005171
  • WorldCat: lccn-n50041743
  • PWN: 3929824
  • Britannica: biography/Robert-M-La-Follette
  • БРЭ: 2134402
  • NE.se: robert-m-la-follette
  • SNL: Robert_La_Follette
  • DSDE: Robert_M._La_Follette