Stratowulkan
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Cono_de_Arita%2C_Salta._%28Argentina%29.jpg/220px-Cono_de_Arita%2C_Salta._%28Argentina%29.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Mt.Mayon_tam3rd.jpg/220px-Mt.Mayon_tam3rd.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Teide_qtl1.jpg/220px-Teide_qtl1.jpg)
Stratowulkan (łac. stratum „coś rozpostartego”, „warstwa” + Vulcanus, mit. bóg ognia) – miejsce wybuchu i naprzemiennego wydobywania się magmy oraz materiału piroklastycznego z wnętrza wulkanu.
Także góra w kształcie stożka powstała w miejscu wybuchu wulkanu z produktów jego erupcji. Jego stożek budują skały piroklastyczne czyli powstałe ze stałych produktów wydostających się z wnętrza wulkanu (głazy, kamienie, bomby wulkaniczne, lapilli, pumeks, scoria, popioły wulkaniczne, pyły). Klasycznymi przykładami stratowulkanów są Fudżi (3776 m n.p.m.) i Wezuwiusz (1281 m n.p.m.).
Magma stratowulkanów charakteryzuje się stosunkowo dużą lepkością i dużą zawartością krzemionki (SiO2). Nie rozlewa się ona szeroko, lecz zestala stosunkowo szybko, dlatego po wybuchach powstaje góra z licznymi warstwami (strata), stąd nazwa tego typu wulkanu.
Stratowulkany charakteryzują się dużym kątem nachylenia zboczy.
Stratowulkan to często spotykany typ wulkanu. Typ ten można skontrastować z wulkanem tarczowym. Wiele z najbardziej spektakularnych gór na świecie to stratowulkany[1].
Przykłady stratowulkanów
- Etna (Włochy)
- Wezuwiusz (Włochy)
- Stromboli (Włochy)
- Pico del Teide (Wyspy Kanaryjskie)
- Fudżi (Japonia)
- Adatara (Japonia)
- Pinatubo (Filipiny)
- Mount St. Helens (Waszyngton, USA)
- Soufrière Hills (Montserrat)
- Cotopaxi (Ekwador)
- Aragac (Armenia)
- Erebus (Antarktyda)
- Tambora (Sumbawa – Indonezja)
- Pico (Azory)
- Hekla (Islandia)
- Afdera (Etiopia)
Pozostałości wygasłych stratowulkanów znajdują się w Czechach, np. Vinařická hora koło Kladna oraz w Doupovskich horach.
Przypisy
- ↑ Principal Types of Volcanoes, strona Internetowa United States Geological Survey (USGS).
Informacje w projektach siostrzanych |
![]() |
![]() |
- GND: 4201644-7
- Britannica: science/stratovolcano
- SNL: stratovulkan
- Catalana: 0521575