Synagoga Staronowa w Pradze

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2019-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Synagoga Staronowa w Pradze
Staronová synagoga v Praze
Ilustracja
Synagoga
Państwo

 Czechy

Miasto wydzielone

 Praga

Miejscowość

Praga

Data budowy

1270

Tradycja

ortodoksyjny judaizm

Obecnie

funkcje sakralne

Położenie na mapie Pragi
Mapa konturowa Pragi, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Synagoga Staronowa w Pradze”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Synagoga Staronowa w Pradze”
Ziemia50°05′24,17″N 14°25′07,03″E/50,090047 14,418619
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Synagoga Staronowa w Pradze (cz. Staronová synagoga; niem. Alt-neu Shul, Altneuschule, Altneusynagoge) – najstarsza czynna synagoga w Europie, znajdująca się w Pradze w centrum dzielnicy Josefov, przy ulicy Červenej 2.

Synagoga została zbudowana w 1270 roku, w stylu wczesnogotyckim. Była jedną z pierwszych praskich budowli w tym stylu.

Na początku istnienia była zwana Nową lub Wielką. Kiedy zaczęły powstawać nowe synagogi w XVI wieku, zaczęto ją nazywać „staronową”, ponieważ wciąż istniała stara synagoga, zastąpiona po rozbiórce w 1867 przez Synagogę Hiszpańską. Obecnie jest najstarszą czynną synagogą Europy i cały czas służy praskiej gminie żydowskiej.

  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Hebrajskie inskrypcje
    Hebrajskie inskrypcje
  • Synagoga nocą
    Synagoga nocą

Do synagogi prowadzi dziewięć stopni w dół, gdzie wchodzi się do westybulu, z którego wchodzi się do kwadratowej głównej sali modlitewnej. Wejście ujęte jest w gotycki portal, w którego tympanonie znajdują się grona winorośli symbolizujące Dwanaście Plemion Izraela. Dwa rzędy filarów biegną od wschodu do zachodu i przesłaniają widok znajdującego się na wschodniej ścianie Aron ha-kodesz. Krzyżowo-żebrowe sklepienia posiadają dodatkowe piąte żebro, niemające uzasadnienia konstrukcyjnego, a dodane w celu uniknięcia w wystroju synagogi motywu krzyża.

Na środku znajduje się duża bima, otoczona XV-wieczną żelazną kratą, kutą w wymyślne ornamenty. Na ścianach znajdują się liczne kamieniarskie i hebrajskie inskrypcje. W bocznych pomieszczeniach znajdują się babińce.

Z synagogą związane są liczne legendy, m.in. o tym że synagoga została zbudowana przez żydowskich uciekinierów z Jerozolimy, którzy po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej w 70 roku rozproszyli się po całym świecie. Legenda mówi, iż aniołowie przynieśli tu fragmenty Świątyni Salomona, a tutejsi Żydzi użyli ich dla założenia owej synagogi. Żydzi wierzyli, iż kiedy przyjdzie Mesjasz, budynek zostanie „porwany” i kamienie wrócą do Jerozolimy.

Druga znana legenda mówi że synagoga była domem Golema, stworzonego przez rabina Jehudę Löw ben Bezalela.

Kontrola autorytatywna (synagoga):
  • VIAF: 172926870
  • GND: 4808274-0
  • NKC: olak2009488514
  • J9U: 987010684698105171
  • WorldCat: viaf-172926870