Wejherowie herbu Skarzyna

 Ten artykuł od 2021-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wejherowie herbu Skarzyna[1] – stary ród wywodzący się z Würzburga we Frankonii, związany silnie z historią Pomorza, gdzie wielu Weyherów piastowało od XV do XVII wieku ważne funkcje administracyjne[2]. Najbardziej znanymi postaciami rodu byli:

Ernest Wejher (ok. 1517–1598)[3], starosta pucki[4], wojewoda chełmiński,
Jan Jakub Wejher (syn poprzedniego) (1580–1626)[5], starosta pucki[4].
Jakub Weiher (syn poprzedniego) (1609–1657)[6], kasztelan chełmiński, wojewoda malborski, założył miasto Wejherowo, fundator Kalwarii Wejherowskiej[7].

Pisownia nazwiska

Nazwisko w pisowni "Weyher" zatrzymali żyjący potomkowie w linii prostej i po mieczu Mikołaja Weihera, książęcego starosty Słupska. Z czasem ta pierwotna forma ewoluowała, dając najrozmaitsze pochodne: Wejher, Wejer, Weyher, Waier, czasem nawet mylnie Weicher, Weichert itp. W poniższym omówieniu użyta zostanie ta forma nazwiska, która przeważa w dokumentach różnych okresów, a więc Weiher. Należy jednak pamiętać, że polska linia Weiherów niejednokrotnie używała nazwiska Weyher dla podkreślenia swej odrębności od linii niemieckiej, zwłaszcza w czasach wojen i zaborów.

Historia najwcześniejsza

Prasiedziba rodu znajdowała się w Würzburgu, we Frankonii (Niemcy). W 1190 r. jeden z Weiherów został pasowany na rycerza przez cesarza Fryderyka I Barbarossę. Jeden z jego potomków zawędrował na Pomorze. Był to Dietrich Weiher (Teodoryk Weiher), który w 1373 roku otrzymał od wielkiego mistrza Winricha von Kniprode lenno w postaci Łeby w ziemi lęborsko-bytowskiej, będącej w owym czasie w rękach krzyżackich.

W okresie wojny trzynastoletniej Hans Weiher był podobno sprzymierzeńcem Krzyżaków. W drugiej połowie XV wieku, gdy ziemia lęborsko-bytowska przeszła w ręce książąt pomorskich, Weiherowie zajmowali już wiele ważnych stanowisk.

Zobacz też

  • Wejher (herb szlachecki)

Przypisy

  1. ↑ Herby Miast Pomorskich. Wejherowo, „Pomerania” (9), 1991, s. 54, ISSN 0238-9045 .
  2. ↑ Wejherowie i Wejherowo, [w:] CezaryC. Obracht-Prondzyński CezaryC., MiłosławaM. Borzyszkowska-Szewczyk MiłosławaM., Instytut Kaszubski wI.K. Gdańsku Instytut Kaszubski wI.K., Gniazdo gryfa : słownik kaszubskich symboli, pamięci i tradycji kultury, Gdańsk 2020, s. 597-598, ISBN 978-83-65826-47-3, OCLC 1267529272 [dostęp 2023-01-23] .
  3. ↑ Ernest Wejher h. wł. [online], geni_family_tree [dostęp 2023-01-23]  (pol.).
  4. ↑ a b Wejherowie i Wejherowo, [w:] CezaryC. Obracht-Prondzyński CezaryC., MiłosławaM. Borzyszkowska-Szewczyk MiłosławaM., Instytut Kaszubski wI.K. Gdańsku Instytut Kaszubski wI.K., Gniazdo gryfa : słownik kaszubskich symboli, pamięci i tradycji kultury, Gdańsk 2020, s. 597, ISBN 978-83-65826-47-3, OCLC 1267529272 [dostęp 2023-01-23] .
  5. ↑ Jan Wejher h. wł. [online], geni_family_tree [dostęp 2023-01-23]  (pol.).
  6. ↑ Jakub Wejher h. wł. [online], geni_family_tree [dostęp 2023-01-23]  (pol.).
  7. ↑ Wejherowie i Wejherowo, [w:] CezaryC. Obracht-Prondzyński CezaryC., MiłosławaM. Borzyszkowska-Szewczyk MiłosławaM., Instytut Kaszubski wI.K. Gdańsku Instytut Kaszubski wI.K., Gniazdo gryfa : słownik kaszubskich symboli, pamięci i tradycji kultury, Gdańsk 2020, s. 598, ISBN 978-83-65826-47-3, OCLC 1267529272 [dostęp 2023-01-23] .

Bibliografia

  • Stefan Ciara, Kariera rodu Weiherów 1560-1657, Prace Instytutu Historycznego UW, ISBN 83-00-01080-7