Wilhelm Groener

Ten artykuł od 2020-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wilhelm Groener

Pełne imię i nazwisko

Karl Eduard Wilhelm Groener

Data i miejsce urodzenia

22 listopada 1867
Ludwigsburg

Data i miejsce śmierci

3 maja 1939
Potsdam-Bornstedt

Minister obrony Republiki Weimarskiej

Okres

od 20 stycznia 1928
do 13 maja 1932

Poprzednik

Otto Gessler

Następca

Kurt von Schleicher

Minister Spraw Wewnętrznych Republiki Weimarskiej

Okres

od 9 października 1931
do 30 maja 1932

Poprzednik

Joseph Wirth

Następca

Wilhelm von Gayl

Minister Transportu Republiki Weimarskiej

Okres

od 25 czerwca 1920
do 12 sierpnia 1923

Poprzednik

Gustav Bauer

Następca

Rudolf Oeser

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Wilhelm Groener (ur. 22 listopada 1867 w Ludwigsburgu w Wirtembergii, zm. 3 maja 1939 w Poczdamie) – niemiecki generał, kwatermistrz generalny armii niemieckiej w latach 1918–1919.

Jeden z nielicznych niemieckich wojskowych wysokiego szczebla o poglądach prorepublikańskich. W 1918 opowiadał się za abdykacją cesarza i zakończeniem wojny. Podjął współpracę z przejmującymi władzę w Niemczech socjaldemokratami i opowiedział się za przyjęciem postanowień traktatu wersalskiego.

Od 19 stycznia 1928 do 30 maja 1932 minister obrony (Reichsheer) w kolejnych gabinetach Republiki Weimarskiej. W drugim gabinecie Heinricha Brüninga jednocześnie (1931–1932) minister spraw wewnętrznych. Należał do przeciwników NSDAP. Z rządu ustąpił w maju 1932.

Bibliografia

Gerd R. Ueberschär, Wojskowe elity III Rzeszy, Warszawa 2004, s. 49.

Drugi rząd Heinricha Brüninga (1931–1932)

Heinrich Brüning (Zentrum) Hermann Dietrich (DDP) Wilhelm Groener Curt Joël Hermann Warmbold Martin Schiele Adam Stegerwald (Zentrum) Wilhelm Groener Gottfried Treviranus (KVP) Georg Schätzel (BVP)
Późniejsi członkowie rządu	Ernst Trendelenburg Hans Schlange-Schöningen

Pierwszy rząd Heinricha Brüninga (1930–1931)

Heinrich Brüning (Zentrum) Hermann Dietrich (DDP) Julius Curtius (DVP) Joseph Wirth (Zentrum) Johann Viktor Bredt Paul Moldenhauer Martin Schiele Adam Stegerwald (Zentrum) Wilhelm Groener Theodor von Guérard Zentrum Georg Schätzel (BVP) Gottfried Treviranus (KVP)
Późniejsi członkowie rządu	Curt Joël Ernst Trendelenburg

Drugi rząd Hermanna Müllera (1928–1930)

Hermann Müller (SPD) Gustav Stresemann (DVP) Carl Severing (SPD) Erich Koch-Weser (DDP) Julius Curtius (DVP) Hermann Dietrich (DDP) Rudolf Wissell (SPD) Wilhelm Groener Theodor von Guérard (Zentrum) Georg Schätzel (BVP)
Późniejsi członkowie rządu	Theodor von Guérard (Zentrum) Paul Moldenhauer (DVP) Robert Schmidt (SPD) Georg Schätzel (BVP) Adam Stegerwald (Zentrum) Joseph Wirth (Centrum)

Czwarty rząd Wilhelma Marxa (1927–1928)

Wilhelm Marx (Zentrum) Oskar Hergt (DNVP) Gustav Stresemann (DVP) Walter von Keudell (DNVP) Heinrich Köhler (Zentrum) Julius Curtius (DVP) Martin Schiele (DNVP) Heinrich Brauns (Zentrum) Otto Geßler (DDP) Wilhelm Koch (DNVP) Georg Schätzel (BVP)
Późniejsi członkowie rządu	Wilhelm Groener

Ministrowie transportu Niemiec

Ministrowie transportu Republiki Weimarskiej i III Rzeszy (1919–1945)	Johannes Bell^[A] (1919–1920) Gustav Bauer^[B] (1920) Wilhelm Groener (1920–1923) Rudolf Oeser^[C] (1923–1924) Rudolf Krohne^[D] (1924–1927) Wilhelm Koch^[E] (1927–1928) Theodor von Guérard^[A] (1928–1929) Georg Schätzel^[F] (1929) Adam Stegerwald^[A] (1929–1930) Theodor von Guérard^[A] (1930–1931) Gottfried Reinhold Treviranus^[G] (1931–1932) Paul Freiherr Eltz von Rübenach (1932-1937) Julius Dorpmüller^[H] (1937-1945)
Ministrowie transportu Republiki Federalnej Niemiec (1949–1998)	Hans-Christoph Seebohm^[I] (1949–1966) Georg Leber^[B] (1966–1972) Lauritz Lauritzen^[B] (1972–1974) Kurt Gscheidle^[B] (1974–1980) Volker Hauff^[B] (1980–1982) Werner Dollinger^[J] (1982–1987) Jürgen Warnke^[J] (1987–1989) Friedrich Zimmermann^[J] (1989–1991) Günther Krause^[I] (1991–1993) Matthias Wissmann^[I] (1993–1998)
Ministrowie transportu Republiki Federalnej Niemiec (1998-2005)	Franz Müntefering^[B] (1998–1999) Reinhard Klimmt^[B] (1999–2000) Kurt Bodewig^[B] (2000–2002) Manfred Stolpe^[B] (2002–2005) Wolfgang Tiefensee^[B] (2005–2009) Peter Ramsauer^[J] (2009–2013) Alexander Dobrindt^[J] (2013–2018) Andreas Scheuer^[J] (2018–2021) Volker Wissing^[K] (od 2021)

↑ ^a ^b ^c ^d Z
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j SPD
↑ DDP
↑ DVP
↑ DNVP
↑ BVP
↑ KVP
↑ NSDAP
↑ ^a ^b ^c CDU
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f CSU
↑ FDP

Ministrowie spraw wewnętrznych Niemiec

Cesarstwo Niemieckie (1879–1918)	Karl Hofmann (1879–1880) Karl Heinrich von Bötticher (1880–1897) Arthur von Posadowsky-Wehner (1897–1907) Theobald von Bethmann Hollweg (1907–1909) Klemens Delbrück (1909–1916) Karl Helfferich (1916–1917) Max Wallraf (1917–1918) Karl Trimborn (1918)
Republika Weimarska/III Rzesza (1918-1945)	Friedrich Ebert (1918–1919) Hugo Preuss (1919) Eduard David (1919) Erich Koch-Weser (1919–1921) Georg Gradnauer (1921) Adolf Köster (1921–1922) Rudolf Oeser (1922–1923) Wilhelm Sollmann (1923) Karl Jarres (1923–1925) Martin Schiele (1925) Otto Gessler (1925;komisaryczny) Wilhelm Külz (1926–1927) Walter von Keudell (1927–1928) Carl Severing (1928–1930) Joseph Wirth (1930–1931) Wilhelm Groener (1931–1932) Wilhelm Freiherr von Gayl (1932) Franz Bracht (1932–1933) Wilhelm Frick (1933–1943) Heinrich Himmler (1943–1945) Wilhelm Stuckart (1945)
Republika Federalna Niemiec (od 1949)	Gustav Heinemann (1949–1950) Robert Lehr (1950–1953) Gerhard Schröder (1953–1961) Hermann Höcherl (1961–1965) Paul Lücke (1965–1968) Ernst Benda (1968–1969) Hans-Dietrich Genscher (1969–1974) Werner Maihofer (1974–1978) Gerhart Baum (1978–1982) Jürgen Schmude (1982) Friedrich Zimmermann (1982–1989) Wolfgang Schäuble (1989–1991) Rudolf Seiters (1991–1993) Manfred Kanther (1993–1998) Otto Schily (1998–2005) Wolfgang Schäuble (2005–2009) Thomas de Maizière (2009–2011) Hans-Peter Friedrich (2011–2013) Thomas de Maizière (2013–2018) Horst Seehofer (2018–2021) Nancy Faeser (od 2021)