Lovački avion

Lovački avioni ili, skraćeno, lovci, su svi vojni avioni čija je namjena napadanje drugih aviona, koje, za razliku od bombardera, čija je namjena napadanje ciljeva na zemlji ili na moru. Borbeni avioni su većinom mali i okretni, i prvi put su se pojavili u Prvom svjetskom ratu kao odgovor na cepeline i izviđačke avione koji su se tada počeli koristiti. Kasnije su nastale cijele bitke u kojima su učestvovali lovački avioni. U vojnoj doktrini lovački avioni se koriste za dobijanje zračne nadmoćnosti, a ta nadmoćnost je važna za pobjedu kod konvencionalnog ratovanja.

Uvod

Borbeni avioni sa propelerima

Prvi svjetski rat

Fokker Dr.I replika u ILA 2006, "Red Baron" triavion

Važniji avioni:

Ujedinjeno Kraljevstvo - Vickers F.B.5 (1915)
Holandija - Fokker Eindecker (1915)
Francuska - Nieuport 17 (1916)
Nemačka - Albatros D.III (1916)
Holandija - Fokker Dr.I (1917)
Francuska - SPAD S.XIII (1917)
Ujedinjeno Kraljevstvo - Sopwith Camel (1917)
Ujedinjeno Kraljevstvo - Royal Aircraft Factory S.E.5 (1917)
Holandija - Fokker D.VII (1918)

1919. - 1938.

Važniji avioni:

Biavioni
- Češka - Avia B-534
- Ujedinjeno Kraljevstvo - Bristol Bulldog
- Italija - Fiat CR.42
- Ujedinjeno Kraljevstvo - Gloster Gladiator
- Ujedinjeno Kraljevstvo - Hawker Fury
- Švedska - Svenska Aero Jaktfalken
Monoavioni
- SAD - Boeing P-26 Peashooter
- SAD - F2A Brewster Buffalo
- Sovjetski savez - Polikarpov I-16
- Poljska - PZL P.11

Drugi svjetski rat

Važniji avioni:

Australija
- CAC Boomerang
Francuska
- Bloch MB.150
- Dewoitine D.520
- Morane-Saulnier M.S.406
Finska
- VL Myrsky
Njemačka
- Messerschmitt Bf 109
- Messerschmitt Bf 110
- Focke-Wulf Fw 190
- Messerschmitt Me 163
- Messerschmitt Me 262
- Heinkel He 100
- Heinkel He 111
- Heinkel He 112
- Heinkel He 162
Italija
- Macchi C.200
- Macchi C.202
- Macchi C.205
- Fiat G.55
- Fiat G.50
Japan
- Kawanishi N1K-J
- Nakajima Ki-43
- Nakajima Ki-44
- Nakajima Ki-84
- Kawasaki Ki-61
- Kawasaki Ki-100
- Mitsubishi Zero
- Mitsubishi J2M
Rumunija
- IAR-80

Sovjetski savez
- Yakovlev Yak-1
- Yakovlev Yak-3
- Yakovlev Yak-9
- Lavochkin LaGG-3
- Lavochkin La-5
- Lavochkin La-7 'Fin'
- Mikoyan-Gurevich MiG-3
Ujedinjeno Kraljevstvo
- Supermarine Spitfire
- Hawker Hurricane
- Hawker Typhoon
- Hawker Tempest
- De Havilland Mosquito
- Gloster Meteor
- Boulton Paul Defiant
SAD
P-51 Mustang
- Grumman F4F Wildcat
- Vought F4U Corsair
- Grumman F6F Hellcat
- Curtiss P-36 Hawk
- Lockheed P-38 Lightning
- Bell P-39 Airacobra
- Curtiss P-40 Warhawk
- Republic P-47 Thunderbolt
- North American P-51 Mustang
- Bell P-63 Kingcobra

Mlazni borbeni avioni

Prva generacija (1944. - 1953.)

Važniji avioni:

Nemačka
- Heinkel He 280
- Messerschmitt Me 262
- Heinkel He 162
- Arado Ar 234
- Horten Ho 229
Francuska
- Dassault Ouragan
- Dassault Mystère IV
Švedska
- Saab Tunnan
Sovjetski savez

- Mikoyan-Gurevich MiG-9 'Fargo'
- Mikoyan-Gurevich MiG-15 'Fagot'
- Mikoyan-Gurevich MiG-17 'Fresco'
- Lavochkin La-15 'Fantail'
- Yakovlev Yak-15/17 'Feather'
- Yak-23 'Flora'
- Yakovlev Yak-25 'Flashlight'
Ujedinjeno Kraljevstvo
- de Havilland Vampire
- Hawker Hunter
- Gloster Javelin
- Gloster Meteor
SAD
- Lockheed P-80 Shooting Star
- Republic F-84 Thunderjet
- North American F-86 Sabre
- Northrop F-89J Scorpion

Druga generacija (1953. - 1960.)

Važniji avioni:

Kanada
- Avro Arrow
Francuska
- Dassault Étendard IV
Indija
- HAL HF-24 Marut
Švedska
- Saab Draken
Savjetski savez
- Mikoyan-Gurevich MiG-19 'Farmer'
- Mikoyan-Gurevich MiG-21 'Fishbed'
- Sukhoi Su-7 'Fitter-A'
- Sukhoi Su-9/11 'Fishpot'
Ujedinjeno Kraljevstvo
- English Electric Lightning
- De Havilland Sea Vixen
- Gloster Javelin
SAD
- Chance-Vought F-8 Crusader
- Grumman F-11 Tiger
- North American F-100 Super Sabre
- Convair F-102 Delta Dagger
- Lockheed F-104 Starfighter
- Republic F-105 Thunderchief
- Convair F-106 Delta Dart

Treća generacija (1960. - 1970.)

Važniji avioni:

Francuska
- Dassault Mirage F.1
- Dassault Super Étendard
- Dassault Mirage III
Iran
- Azarakhsh
- Saeqeh
Kina
- Shenyang J-8
Sovjetski savez
- Mikoyan-Gurevich MiG-21MF/bis 'Fishbed'
- Mikoyan-Gurevich MiG-23 'Flogger'
- Mikoyan-Gurevich MiG-25 'Foxbat'
- Sukhoi Su-15 'Flagon'
- Sukhoi Su-17 'Fitter'
- Tupolev Tu-28 'Fiddler'
Ujedinjeno Kraljevstvo
- Hawker Siddeley Harrier
SAD
- McDonnell Douglas F-4 Phantom II
- Northrop F-5
- General Dynamics F-111

Četvrta generacija (1970. - 1990.)

Glavni članak: Četvrta generacija mlaznih lovačkih aviona

Važniji avioni:

Francuska
- Dassault Mirage 2000
Iran
- Shafaq
Izrael
- IAI Kfir
Japan
- Mitsubishi F-2
Narodna Republika Kina
- JH-7 Flying Leopard
- Shenyang J-8II
Tajvan
- AIDC F-CK-1 Ching-kuo
Švedska
- Saab Viggen
Sovjetski savez
- Mikoyan MiG-29 'Fulcrum'
- Mikoyan MiG-31 'Foxhound'
- Sukhoi Su-27 'Flanker'
- Yakovlev Yak-38 'Forger'
Ujedinjeno Kraljevstvo / Njemačka / Italija
- Panavia Tornado
Ujedinjeno Kraljevstvo / SAD
- McDonnell Douglas / BAE Harrier II
SAD
- Grumman F-14 Tomcat
- McDonnell Douglas F-15 Eagle
- General Dynamics / Lockheed Martin F-16 Fighting Falcon
- McDonnell Douglas F/A-18 Hornet
- Northrop F-20 Tigershark

Generacija 4,5 (1990. - danas)

Važniji primjeri:

Francuska
- Dassault Rafale
Indija
- HAL Tejas (Limited Series Production begun)
Kina
- Chengdu J-10
- Shenyang J-11B
Kina / Pakistan
- JF-17 Thunder or FC-1 Fierce Dragon
Rusija
- Mikoyan MiG-35 'Fulcrum'
- Sukhoi Su-30/33/35/37 'Flanker'
- Sukhoi Su-32/34 'Fullback'
Rusija / Indija
- Su-30MKI 'Flanker'
Švedska
- Saab JAS 39 Gripen
Ujedinjeno Kraljevstvo / Njemačka / Italija / Španija
- Eurofighter Typhoon
SAD
- Boeing F-15E Strike Eagle and all later derivatives
- General Dynamics / Lockheed Martin F-16C/D Block 50/52 and all later derivatives
- Boeing F/A-18E/F Super Hornet