Osorkon II
" | |||
władca starożytnego Egiptu | |||
Okres | od 875 p.n.e. | ||
---|---|---|---|
Dane biograficzne | |||
Dynastia | XXII dynastia | ||
Ojciec | Takelot I | ||
Matka | Kapes | ||
Żona | Karoma II, | ||
Dzieci | Nimlot, | ||
|
Osorkon II – faraon, władca starożytnego Egiptu, z XXII dynastii libijskiej[1], prawdopodobnie panował w latach 875-837 p.n.e.[2]
Był synem Takelota I i królowej Kapes. Problem z jednoznacznym identyfikowaniem władców XXII i XXIII dynastii polega na tym, że nosili oni te same imiona. Tak więc w obu tych dynastiach źródła egipskie wyliczają siedmiu władców o imieniu Szeszonk, czterech o imieniu Osorkon i trzech o imieniu Takelot. Dodatkowa trudność polega jeszcze na tym, że owi Szeszonkowie, Osorkonowie i Takelotowie niejednokrotnie posiadali synów o tych samych imionach, piastujących różne funkcje świeckie i duchowne. W czasie panowania Osorkona II miał miejsce, jak miało się okazać w przyszłości, niebezpieczny precedens, prowadzący do powstania dziedziczności stanowiska arcykapłanów Amona. Osorkon II wyraził mianowicie zgodę na objęcie droga sukcesji, wprawdzie nie bezpośredniej, stanowiska Wielkiego Kapłana Amona przez syna Szeszonka II – Harsiese I. W czwartym roku panowania Osorkona w Tanis, ów Harsiese ogłosił się królem w Tebaidzie, przyjmując królewską tytulaturę. Wywiązała się między dwoma władcami – Osorkonem II na północy i Harsiese na południu pewnego rodzaju rywalizacja w tytulaturze. Obaj władcy odwoływali się w niej do swych wielkich poprzedników, sięgając daleko wstecz m.in. do tytulatury Ramzesa II. Niewątpliwie wydarzenia w Tebaidzie ograniczyły władzę Osorkona.
Osorkon II był władcą prowadzącym, tak jak jego poprzednicy, politykę dynastyczną. Znane są imiona trzech jego żon. Były to: Karoma II, Dżedmutiufanch i Isetemachbit V. Jednym z ważniejszych wydarzeń jego panowania było wprowadzenie na tron pontyfikalny w Tebach syna – Nimlota, sprawującego urząd wielkiego kapłana Amona po śmierci Harsiese, prawdopodobnie w latach 855–840 p.n.e. i władającego całym Górnym Egiptem. Z kolei syn Nimlota - Takelot był współregentem na tronie pontyfikalnym w Tebach w latach 845–840 p.n.e., a córka Nimlota, wnuczka Osorkona II, Karoma III Merimut wyszła za mąż za swego wuja Takelota, przyszłego Takelota II. Ze związku tego narodził się syn Osorkon, przyszły Wielki Kapłan Amona. Inny z kolei syn Osorkona II – Szeszonk, następca tronu, został mianowany arcykapłanem Ptaha w Memfis, a najmłodszy syn Osorkona II, Hornacht został mianowany arcykapłanem Amona w Tanis.
Polityka zagraniczna Osorkona II polegała głównie na kontaktach z władcami Izraela oraz państw, znajdujących się w Syropalestynie. Kontakty podyktowane były związkiem obronnym skierowanym przeciw zaborczym planom Asyrii, której królowie, najpierw Aszurnasirpal II, a później Salmanasar III doprowadzili państwo do potęgi militarnej, dążąc do podporządkowania sobie całego obszaru Bliskiego Wschodu. Około roku 853 p.n.e. królestwa: Hamath, Damaszek i Izrael zawarły przymierze, a Byblos i Egipt wsparły je kontyngentami. Bitwa rozegrała się nad Orontesem w okolicach Karkar i w jej wyniku ekspansja Asyrii została zatrzymana. Jednakże królestwa syropalestyńskie zmuszone były do płacenia Asyrii danin. Wkrótce wewnętrzne niepokoje w samej Asyrii, które przerodziły się w wojnę domową zmusiły Salmanasara III do wycofania się z Syropalestyny.
Osorkon II został pochowany w grobowcu w Tanis. Grobowiec ów był pierwszym jaki tam został odkryty przez Monteta w lutym 1939 roku. W grobowcu tym Montet znalazł wielki, granitowy sarkofag, w którego wnętrzu znajdowały się szczątki dwóch osób, zapewne Osorkona II i jednej z jego żon. W dalszej części grobowca odkryto antropoidalny, kwarcytowy sarkofag syna Osorkona – Hornachta. Sarkofag ten w przeciwieństwie do sarkofagu króla był nienaruszony. W przedsionku grobowca znajdował się jeszcze inny granitowy sarkofag, jednak całkowicie ograbiony i pusty. W dalszych pomieszczeniach grobowca pochowany został ojciec Osorkona II – Takelot I. Wszystkie pomieszczenia grobowca bogato zdobiły malowidła i reliefy, przedstawiające sceny związane z życiem pośmiertnym i tematyką Księgi Umarłych.
Następca tronu, książę Szeszonk zmarł jeszcze za życia ojca i władzę po Osorkonie II przejął jego młodszy syn Takelot.
Tytulatura
Królewski Protokół | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
serech lub Horusowe: | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
trl.: Ka-nechat-Mery-Maat SechaisuraRe-Nesutaui | |||||||||||||||||
tłum.: Byk-potężny-ukochany-przez-Maat którego-Re-koronował-na-króla-Obu-Krajów | |||||||||||||||||
prenomen lub imię tronowe: | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
trl.: User-Maat-Re Setepen-Amon | |||||||||||||||||
tłum.: Potężna-jest-sprawiedliwość-Re Wybrany-przez-Amona | |||||||||||||||||
nomen lub imię rodowe: | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
trl.: Userkeren-MeriAmon | |||||||||||||||||
tłum.: Osorkon-ukochany-przez-Amona |
Przypisy
- ↑ MichaelM. Rice MichaelM., Who's Who in Ancient Egypt, Psychology Press, 2002, s. 240, ISBN 978-0-415-15449-9 [dostęp 2023-06-29] (ang.).
- ↑ AndreaA. Squitieri AndreaA., Stone Vessels in the Near East during the Iron Age and the Persian Period: (c. 1200-330 BCE), Archaeopress Publishing Ltd, 13 marca 2017, s. 145, ISBN 978-1-78491-553-7 [dostęp 2023-06-29] (ang.).
- p
- d
- e
- Wszystkie daty dotyczą okresu przed narodzeniem Chrystusa (p.n.e.)
Okres |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Predynastyczny (przed ok. 3150) |
| ||||||||
Wczesnodynastyczny (ok. 3150–2686) |
| ||||||||
Stare Państwo (ok. 2686–2181) |
| ||||||||
1. Przejściowy (ok. 2181–2133) |
|
Okres |
| ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Średnie Państwo (ok. 2133–1786) |
| ||||||||||
2. Przejściowy (ok. 1786–1567) |
|
Okres |
| ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Nowe Państwo (ok. 1567–1085) |
| ||||||
3. Przejściowy (1085–730) |
|
Okres |
| ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Epoka Późna (730–305) |
| ||||||||||||||||
Hellenistyczny (305–30) | |||||||||||||||||
Rzymski (od 30) |