Pedro Almodóvar

Pedro Almodóvar
Ilustracja
Pedro Almodóvar, 2018
Prawdziwe imię i nazwisko

Pedro Almodóvar Caballero

Data i miejsce urodzenia

25 września 1949
Calzada de Calatrava

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent, aktor

Lata aktywności

od 1974

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa
Pedro Almodóvar i Victoria Abril, 1993

Pedro Almodóvar Caballero (ur. 25 września 1949, niektóre źródła podają rok 1951[1], w Calzada de Calatrava) – hiszpański reżyser i scenarzysta filmowy.

Podwójny zdobywca Oscara, jeden z najbardziej znanych i cenionych na świecie reżyserów kina autorskiego.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 45. MFF w Cannes (1992). Przewodniczył obradom jury na 70. MFF w Cannes (2017).

Życiorys

Urodził się w Calzada de Calatrava, w prowincji Ciudad Real, Kastylia-La Mancha. W wieku 16 lat z rodzinnego miasta przeprowadził się do Madrytu. Były to czasy autorytarnej dyktatury Francisca Franco, ograniczenia wolności wypowiedzi. Kontrast między tamtym światem a dzisiejszą Hiszpanią można zobaczyć w filmie Drżące ciało. Żyjąc na marginesie tamtego systemu, Almodóvar przez wiele lat utrzymywał się z prac dorywczych, aż w końcu, na okres 12 lat, został zatrudniony w największej hiszpańskiej firmie telekomunikacyjnej – Telefónica. Stała praca umożliwiła mu zakup pierwszej kamery.

Był jedną z czołowych postaci hiszpańskiego la movida madrileña, kulturalnego renesansu po śmierci generała Franco. Opublikował powieść Fuego en las entrañas oraz zwierzenia fikcyjnej gwiazdy porno Patty Diphusa, drukowane w czasopiśmie „La Luna de Madrid”.

Już od roku 1972 tworzył filmy krótkometrażowe, jego pierwszy pełnometrażowy film został jednak wyświetlony dopiero w roku 1980. Zdjęcia do Pepi, Luci, Bom i innych dziewczyn z dzielnicy trwały ponad 18 miesięcy. Film, który kosztował około 13 tysięcy funtów, stał się przebojem i pozwolił Almodóvarowi założyć wraz z bratem wytwórnię filmową El Deseo (1985).

Jest gejem[2].

Twórczość

Almodóvar, mający wyrazisty, autorski styl reżyserii, jest jednym z najbardziej znanych hiszpańskich i europejskich reżyserów. To on odkrył talent aktorski Antonia Banderasa i Penélope Cruz. Do swoich filmów sam pisze scenariusze, reżyseruje je, a w większości występuje w epizodycznych rolach i jest ich producentem.

Filmy Almodóvara to najczęściej melodramatyczne, pełne nieprawdopodobnych sytuacji historie, z elementami czarnego humoru i swobodnie wplatające do tematyki obyczajowej wątki homoseksualne. Bohaterami są często postaci z nizin społecznych, marginesu społecznego (dilerzy narkotyków, prostytutki, kryminaliści). Jego motywy są takie jak w przypadku surrealistów: oburzenie drobnomieszczańskiej moralności.

W swej twórczości Almodóvar przeszedł ewolucję od skandalizujących, utrzymanych w estetyce punkowej filmów z lat osiemdziesiątych i początku lat dziewięćdziesiątych (np. Kika) do psychologicznych komedii o kobietach (np. Wszystko o mojej matce).

Jest zdobywcą ponad 90[3] prestiżowych nagród filmowych m.in. Oscarów w kategorii najlepszy film zagraniczny za Wszystko o mojej matce (2000) oraz za scenariusz do filmu Porozmawiaj z nią (2003).

W Polsce Remigiusz Grzela dokonał adaptacji teatralnej zbioru felietonów Pedra Almodóvara pt. Patty Diphusa (jedynej w Polsce autoryzowanej przez Almodóvara), w której zagrała Ewa Kasprzyk, najpierw w Teatrze Rozmaitości, a później w Teatrze „Polonia”.

Filmografia

Przypisy

  1. Marvin D'Lugo Pedro Almodóvar, University of Illinois Press, 2006, ISBN 978-0-252-07361-8, s. 12 dostęp on-line
  2. Acceptance – one reel at a time. [dostęp 2005-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-12-10)].
  3. Pedro Almodóvar – lista nagród w bazie IMDb (ang.)

Linki zewnętrzne

  • Pedro Almodóvar w bazie IMDb (ang.)
  • Oficjalna strona Pedro Almodóvara. clubcultura.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-05)]. (ang. • hiszp. • fr.)
  • Blog Pedro Almodóvara. pedroalmodovar.es. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-14)]. (ang. • hiszp. • fr.)
  • Pedro Almodóvar w bazie IMDb (ang.)
  • Pedro Almodóvar w bazie Filmweb
  • p
  • d
  • e
Filmy w reżyserii Pedro Almodóvara
1980-89
1990-99
2000-09
2010-19
2020-29

  • p
  • d
  • e
1976–2000
od 2001
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1969–1989
1990–2009
2010–
  • p
  • d
  • e
1968–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1940-1979
1980-99
2000-20
2021-
  • p
  • d
  • e
1940–1960
1961–1980
1981–2000
2001–2020
2021–2040
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121453146, 0000000368646249
  • VIAF: 100280741
  • ULAN: 500233693
  • LCCN: n90606701
  • GND: 119278472
  • NDL: 00462207
  • LIBRIS: mkz130q53bczq54
  • BnF: 12184017z
  • SUDOC: 030954770
  • SBN: CFIV096565
  • NKC: ola2002113845
  • BNE: XX4578342, XX1467809
  • NTA: 073452181
  • BIBSYS: 90554632
  • CiNii: DA06585632
  • Open Library: OL91944A
  • PLWABN: 9810560962005606
  • NUKAT: n96500780
  • J9U: 987007296201405171
  • PTBNP: 64766
  • CANTIC: a10462041
  • LNB: 000109004
  • NSK: 000213545
  • BNA: 000027393
  • BNC: 000143295
  • ΕΒΕ: 75433
  • BLBNB: 000237793
  • KRNLK: KAC201202734, KAC2018P6841
  • LIH: LNB:xNS;=Bv
  • WorldCat: lccn-n90606701
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3868101
  • Britannica: biography/Pedro-Almodovar
  • Treccani: pedro-almodovar
  • Universalis: pedro-almodovar
  • БРЭ: 3906878
  • NE.se: pedro-almodovar
  • SNL: Pedro_Almodóvar
  • Catalana: 0231509
  • DSDE: Pedro_Almodóvar
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 1906